O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Professional ta’lim tizimini yanada takomillashtirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” 2019-yil 6-sentabrdagi PF-5812-son Farmoniga tashkil etilgan professional ta’lim muassasalari bitiruvchilari bosqichma-bosqich ta’lim dasturlarini yakunlamoqdalar. Jumladan Toshkent viloyati Olmaliq tumanidagi Olmaliq kon metallurgiya kollejida o‘rta professional ta’lim dasturlarining ilk bitiruvchilarini taqdirlash marosimi bo‘lib o‘tdi. Taqdirlash marosida Olmaliq tog‘ kon metallurgiya kombinati xodimlari, Toshkent viloyati kasbiy ta’limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi, Olmaliq shahar xalq deputalari, Olmaliq shahar xalq kengashi kotibiyati, ota-onalar va tumandagi turli tashkilotlotlar rahbarlari ishtirok etishdi. Mazkur kollejda 2021-yilda “Foydali qazilmalarni boyitish”, “Avtomobillarni ta’mirlash chilangari, “Payvandlash”, “Rangli metallar operatori”, “Chilangan” kabi yo‘nalishlarda jami 168 nafar bitiruvchilarga davlat namunasidagi diplom va uning ilovasi berildi. Тadbirning yana bir ahamiyatlisi shu bo‘ldiki Respublikadagi yangi namunadagi kollejning birinchi diplom sohibiga “Avtomobillarni ta’mirlash chilangari” yo‘nalishi bo‘yicha o‘qishni bitirgan Jamshid Yuldashevga RT №0000001-raqamli diplomi tantanali ravishda topshirildi. Manba: edu.uz

Joriy yilning 26-yanvar kuni Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati (GIZ) koʻmagida 2022-yilda amalga oshirilishi rejalashtirilayotgan yangi loyiha - “Oʻzbekistonda professional taʼlim tizimini qoʻllab-quvvatlash va takomillashtirish” loyihasining maqsad vazifalari, asosiy yoʻnalishlar strategiyasini belgilab olishga yoʻnaltirilgan seminar oʻtkazildi. Mazkur seminarda hamkor tashkilotlar sifatida Taʼlim inspeksiyasi, Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi, Savdo-sanoat palatasi, “Oʻztoʻqimachiliksanoat” uyushmasi va boshqa tashkilotlar vakillari hamda xorijiy ekspertlar ishtirok etishdi. Unda yangi loyiha doirasida Oʻzbekistonda yengil sanoat sohasda kadrlar tayyorlashda yangicha yondashuvlar, yirik ish beruvchi korxonalarda negizida dual taʼlimni tashkil etishga oid masalalar muhokama qilindi. 2022-2023-yillar davomida amalga oshirilishi rejalashtirilayotgan yangi loyiha doirasida professional taʼlimni rivojlantirish va qoʻllab-quvvatlash, sifatli taʼlimni tashkil etishning asosiy ustuvor yoʻnalishlari, ish beruvchi korxona va tashkilotlar, vazirlik va idoralar huzurida tashkil etilgan tarmoq kengashlarining vazifalari va ularning taʼlim muassasalari bilan oʻzaro hamkorlikning samarali mexanizmlarini joriy etish bilan bogʻliq masalalarga alohida eʼtibor qaratildi. Taʼkidlanishicha, bugungi kunda mamlakatimizda milliy malaka tizimlarini amaliyotga joriy etish orqali professional taʼlim tashkilotlarida pedagog va ishlab chiqarish taʼlimi ustalarini qayta tayyorlash va malakasini oshirishning yangi tizimi joriy etilmoqda. Shuningdek, taʼlimning xalqaro standart tasnifining 3-4-5 darajalariga mos keluvchi tabaqalashtirilgan dasturlar asosida uzluksiz taʼlimning yangi tizimi yoʻlga qoʻyiladi. Bunda tarmoq kengashlari tomonidan kasbiy koʻnikma va bilimlarni rivojlantirish, muvofiqlash jarayonlari quyidagilarni oʻz ichiga oladi: - mehnat bozori monitoringi asosida sohaning malaka va bilimlariga boʻlgan ehtiyoj va tendensiyalarni aniqlash; - tarmoq malakasini ishlab chiqish, joriy etish va takomillashtirish; - vazirliklar, idoralar va tashkilotlarning kasbiy standartlarni ishlab chiqish va joriy etish boʻyicha faoliyatini muvofiqlashtirish mexanizmini takomillashtirish; - malakani baholash markazlari faoliyatini tashkil etish; - kasbga yoʻnaltirish va axborot materiallarini ishlab chiqish boʻyicha ishlarni tashkil etish; Seminarda shuningdek, professional taʼlim sifatini oshirishda amalga oshiriladigan ustuvor vazifalar ishlab chiqiladigan va xalqaro tajribalarga asosan takomillashtiriladigan oʻquv-meʼyoriy hujjatlar, baholash usullari, oʻqitish metodikalari, pedagog kadrlar malakasining oshirishning zamonaviy usullarini ishlab chiqish va joriy etish kabi yoʻnalishlar boʻyicha vazirlik va idoralar vakillari, shu jumladan, Taʼlim inspeksiyasi mutaxassislari ham taqdimot shaklida oʻz taklif va tavsiyalarini bildirib oʻtishdi. Manba: tdi.uz

Shavkat Mirziyoyev 4-oktabr kuni professional taʼlim sifatini oshirish hamda aholini kasb-hunarga oʻqitish boʻyicha yangi tashabbuslar taqdimoti bilan tanishdi. Bu haqda Prezident matbuot xizmati xabar berdi. Iqtisodiyotni rivojlantirishda professional taʼlim alohida oʻrin tutishi qay etildi. Xususan, taraqqiy etgan davlatlarda oʻquvchilarning 75 foizigacha kasbiy taʼlim bilan qamrab olingan. Mamlakatda ham bu soha mehnat bozori talablari asosida rivojlantirib kelinmoqda. Oʻrta boʻgʻin mutaxassislari, asosan, ikki yoʻnalishda – Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi tizimidagi kasb-hunar maktablari va texnikumlar hamda Kambagʻallikni qisqartirish va bandlik vazirligiga qarashli monomarkazlarda tayyorlanmoqda. Bugungi kunda 689 ta professional taʼlim muassasasida 714 ta kasb va mutaxassislik hamda 20 ta “Ishga marhamat” monomarkazida aholiga 54 ta kasb va 6 ta xorijiy til oʻrgatilmoqda. Oʻquvchilarga bir vaqtda ham oʻqish, ham ishlab daromad topish imkonini beradigan “dual taʼlim” shakli joriy etildi. Bu tizim samarasida 2 ming korxona bilan birgalikda 6 ming yigit-qiz oʻqitilmoqda. Shuningdek, yoshlarga 9-sinfdan keyin kasb-hunar maktabi, 11-sinfdan esa kollej va texnikumda turli mutaxassisliklar oʻrgatilmoqda. Shu bilan birga, sohada muayyan boʻshliqlar ham borligi aytildi. Ayrim taʼlim dasturlari hayot talabi bilan bogʻlanmagan. Professional taʼlim maktab oʻquvchilarini oʻziga jalb qila olmayapti. Oqibatda mavjud quvvatlar toʻla ishlatilmayapti. Monomarkazlar oʻrta boʻgʻin kadrlariga boʻlgan ehtiyojni toʻliq qondira olmayapti. Bitiruvchilarga malaka razryadi berish joriy etilmagani sababli ular qoʻshimcha imtihon topshiryapti. Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi bilan professional taʼlim oʻrtasida hamkorlik yoʻq. Chet tillarini oʻrgatish va tasdiqlovchi hujjat berish boʻyicha ishlar yetarli emas. Ushbu kamchiliklarni bartaraf etib, kasbga oʻqitish sifatini oshirish maqsadida tegishli vazirliklar tomonidan yangi takliflar ishlab chiqilgan. Taqdimotda mutasaddilar shu borada atroflicha axborot berdi. Mazkur takliflarda xorijiy taʼlim dasturlarini joriy etish, bitiruvchilar malakasining ichki va tashqi bozorda tan olinishini taʼminlash, oʻquvchilarni kollej va texnikumlarga kengroq jalb etish, monomarkazlarda kasbga oʻqitish sifatini yaxshilash chora-tadbirlari nazarda tutilgan. Davlat rahbari ushbu takliflarni takomillashtirish boʻyicha qoʻshimcha topshiriqlar berdi. Aholi bandligi eng muhim masala ekani, yoshlarga kasb-hunarlarni tumanlar ixtisoslashuvidan hamda korxonalar ehtiyojidan kelib chiqib, aniq yoʻnalishlar boʻyicha oʻrgatish kerakligi taʼkidlandi. Kasblar va professional taʼlim klassifikatorlarini bosqichma-bosqich yangilab, xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish, professional taʼlim muassasalarini maktab va oliy oʻquv yurtlari bilan uzviy bogʻlash muhimligi aytildi. Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi barcha kasb-hunar taʼlimi muassasalarini yaxlit tizim sifatida muvofiqlashtirishi belgilandi. Kelgusi oʻquv yilidan har bir viloyatda dunyo tan olgan dastur asosida kasb-hunarga oʻqitish yoʻlga qoʻyiladi. Ularning bitiruvchilari xalqaro malaka va xorijiy til sertifikatiga ega boʻladi. Shuningdek, ilgʻor kasbiy taʼlim va kasbga oʻqitish sifatini taʼminlash mezonlari tatbiq etiladi. Monomarkazlarda kasblar ish beruvchilarning buyurtmasi asosida oʻqitiladi, bu bitiruvchilarning ishga joylashishida muhim omil boʻladi. Mutasaddilarga professional taʼlim tizimini rivojlantirishning yilma-yil dasturini ishlab chiqish vazifasi qoʻyildi.

Samarqand shahrida bo‘lib o‘tayotgan Butunjahon turizm tashkiloti (UNWTO) Bosh Assambleyasining 25-sessiyasi to‘rtinchi kunining muhim voqealaridan biri Global ta’lim forumi bo‘lib o‘tdi. Unda Ozarbayjon, Belarus, Buyuk Britaniya, Gretsiya, Hindiston, Italiya, Eron, Ispaniya, jumladan, 30 dan ortiq davlatdan 1 200 dan ortiq xorijiy va milliy mutaxassis va ekspertlar qatori Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirining birinchi o‘rinbosari boshchiligida turizm sohasida kadrlar tayyorlovchi oliy va professional ta’lim muassasalari rahbar-xodimlari ishtirok etdi. Forumda turizm sanoati kelajagini shakllantirishda ta’lim dasturlarining strategiyasi va roli, shuningdek, bu boradagi maqsadlar, qarashlar va amalga oshirilgan ishlar haqida ma’lumot berildi. Shuningdek, turizm sohasida hozirgi va kelajak avlodlar uchun innovatsiyalar va taʼlimni ragʻbatlantiruvchi siyosat masalalari muhokama qilindi. “Ta’lim, kelajakka sarmoya kiritish” nomli birinchi asosiy ma’ruza ta’limga sarmoya kiritish bilan bog‘liq imkoniyatlar va muammolarni qamrab oldi. Bunda sohadagi innovatsiyalar bilan hamohanglik, turizm ta’limiga sarmoya kiritish muhimligi ta’kidlandi. Ikkinchi asosiy ma’ruza “Ertangi kun salohiyatini ishga solish: cheksiz kelajak uchun texnologiyalar, innovatsiyalar va ta’limni o‘zgartirish” mavzusida bo‘ldi. Ushbu ma’ruza ta’lim va salohiyatni rivojlantirishda so‘nggi texnologiyalar va tendensiyalarni yoritib berdi. Forum yakunida turizm sohasida kadrlar tayyorlovchi oliy va professional ta’lim muassasalari tomonidan ikki tomonlama hamkorlikni yo‘lga qo‘yish maqsadida 30 ga yaqin memorandum imzolandi. Aytish joizki, bugungi kunda so‘nggi uch yilda O‘zbekistonda turizm sohasida ta'lim jadal sur’atlar bilan rivojlanib, ixtisoslashgan oliy ta’lim muassasalari soni 16 tadan 30 taga, talabalar soni esa 4 100 nafardan 11 500 nafarga ko‘paydi. Qolaversa, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan 2018-yilda Samarqand shahrida “Ipak yo‘li” xalqaro turizm va madaniy meros universiteti tashkil etildi va mamlakatimizdagi yetakchi turizm taʼlim muassasalaridan biriga aylandi.

Fransiyaning O‘zbekistondagi elchixonasi hamkorligida joriy yilning 21–27-oktabr kunlari Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining delegatsiyasi Fransiyaning Nissa shahrida xizmat safarida bo‘ldi. Safar davomida Fransiyada yoshlarni kasb-hunarga o‘qitish tizimi hamda bu borada amalga oshirilayotgan tajribalar yaqindan tanishildi. Shuningdek, professional ta’lim muassasalarining fransuz tili fani o‘qituvchilari til bilish ko‘nikmalarini yanada rivojlantirish maqsadida malaka oshirmoqdalar. Shuning bilan birgalikda, tashrif davomida Fransiyaning Nissa universiteti (Université Côte d'Azur), Jak Odiberti Litsei (Lycée Jacques Audiberti), Campus Vert d'Azur umuta’lim maktabida (Campus Vert d'Azur) ikki tomonlama muzokaralar o‘tkazildi. Muzokaralar davomida Fransiyadagi professional ta’lim tizimi, amaldagi ta’lim va almashinuv dasturlari, dual ta’lim, mobillik dasturlari, Fransiya korxonalarida ta’lim olish va amaliyot o‘tash, “Frankofoniya” xalqaro tashkiloti bilan hamkorlik o‘rnatish istiqbollari kabi mavzular qamrab olindi. Uchrashuvlar samarasi o‘laroq, Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi hamda Fransiyaning “Frankofoniya” xalqaro tashkiloti bilan hamkorlik o‘rnatildi. Bunda, kelgusida “Frankofoniya” xalqaro tashkiloti bilan turizm, yengil sanoat, qishloq xo‘jaligi va qurilish kabi yo‘nalishlarda o‘rta bo‘g‘in kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirishda, Fransiyada doimiy ravishda o‘qituvchilar va direktorlar malakasini oshirish hamda o‘quvchilarning amaliyotini tashkil etish kabi yo‘nalishlarda hamkorlikni amalga oshirish bo‘yicha bo‘yicha dastlabki kelishuvlarga erishildi. Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi hamda Fransiyaning “Frankofoniya” xalqaro tashkiloti bilan hamkorlik o‘rnatildi. Bunda “Frankofoniya” xalqaro tashkiloti bilan turizm, yengil sanoat, qishloq xo‘jaligi va qurilish kabi yo‘nalishlarda o‘rta bo‘g‘in kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirishda, Fransiyada doimiy ravishda o‘qituvchilar va direktorlar malakasini oshirish hamda o‘quvchilarning amaliyotini tashkil etish kabi yo‘nalishlarda hamkorlikni amalga oshirish bo‘yicha dastlabki kelishuvlarga erishildi.