Pedagogik innavatsiyalar, professional ta’lim boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institutida 2023-yil 19-may kuni institut professor-о‘qituvchilari, boshqarma va bо‘lim boshliqlari, doktorantlar va ilmiy tadqiqotchilar uchun “Ilmiy tadqiqot loyihalari uchun davlat buyurtmasini shakllantirish (loyiha tematik mavzularini ishlab chiqish)” mavzusida seminar-trening tashkil etildi. Seminar-treningda ilmiy faoliyatga oid davlat dasturlari doirasida ilmiy tadqiqot loyihalarini olib borish yо‘nalishlari, ilmiy tadqiqot loyihalari uchun davlat buyurtmalarini shakllantirish metodikasi, ilmiy loyihalarni grant asosida moliyalashtirishning yangi mexanizmi va qiyosiy tahlili tematik mavzularni Innovatsion rivojlanish agentligiga taqdim qilish bо‘yicha belgilangan talablarga doir ma’lumotlar va tavsiyalar berildi. Seminar-trening sо‘ngida ishtirokchilar bilan professional ta’lim tizimini rivojlantirish bо‘yicha ilmiy tadqiqot loyihalarini amalga oshirish bо‘yicha aniq kо‘rsatma va tavsiyalar berib о‘tildi.

7-noyabr kuni Oliy taʻlim, fan va innovatsiyalar vazirligida Professional ta’limni rivojlantirish departamenti boshlig‘i O‘tkir Alijonov hamda Germaniya Federatsiyasining Oʻzbekistondagi Favqulodda va Muhtor elchisi Dr. T.Klinner, Germaniya Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ) Sharqiy Osiyo, Markaziy Osiyo bo‘linmasi boshlig‘i Y.Neophytou boshchiligidagi Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati (GIZ) va “KfW” banki vakillaridan iborat delegatsiya o‘rtasida uchrashuv boʻlib oʻtdi. Unda Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati bilan hamkorlikda amalga oshirilayotgan loyihalar doirasida bajarilayotgan ishlarning tahlili va “KfW” banki bilan hamkorlikda amalga oshirilishi rejalashtirilgan loyihaning texnik-iqtisodiy asosnomasini ishlab chiqishni jadallashtirish hamda 2024-yilda imzolanishi rejalashtirilayotgan Germaniya-O‘zbekiston Hukumatlararo bitimda professonal ta’limni rivojlantirish bo‘yicha yangi takliflarni shakllantirish masalalari muhokama qilindi. Shuningdek, tomonilar Germaniya tajribasidan kelib chiqib, professional ta’lim tizimiga ish beruvchilarni keng jalb qilish, dual ta’lim shaklida o‘rta bo‘g‘in kadrlarini tayyorlashni yo‘lga qo‘yish hamda professional ta’lim dasturlarini amaliyotga yo‘naltirish ulushini oshirish borasida tajriba almashish va hamkorlikni kengaytirish bo‘yicha takliflarni ko‘rib chiqdilar.

2021 yilning 23 iyun Pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’limi boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institutida “Professional ta’lim muassasalari boshqaruv va pedagog kadrlarining malakasini oshirishda masofaviy ta’lim resursidan foydalanishni rivojlantirish” mavzusida ("on-line” shaklda) respublika ilmiy-amaliy seminari bo‘lib o‘tdi. Ilmiy-amaliy seminarda institut direktori Xudayberdiev Zayniddin Yavkachevich tomonidan bugungi kunda professional ta’lim muassasalari boshqaruv hamda pedagog kadrlarini malakasini oshirishdagi bir qator yechimini kutib turgan muammo va kamchiliklar haqida gapirib o‘tdi. Mazkur ilmiy-amaliy seminarda professional ta’lim muassasalarida faoliyat olib borayotgan 3500 dan ortiq rahbar va pedagog xodimlar jamoasi ishtirok etdi. Respublikamizdagi boshqa malaka oshirish tizimlaridagi tajribalar bilan o‘rtoqlashish maqsadida Uzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi Akademiyasi Elektron talim bo‘limi katta prokurori Ibraymov Askar Yesbusinovich, A.Avloniy nomidagi Xalq ta’limi muammolarini o‘rganish va istiqbollarini belgilash ilmiy-tadqiqot instituti direktori Radjiev Ayubxon Baxtiyorxonovich hamda Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining boshqarma boshlig‘i Alijonov O‘tkir Maxamadalievichlar taklif etildi.

Professional ta’lim tizimi o‘quvchilarini xorijiy tajribalar asosida moliyaviy savodxonligini oshirishga qaratilgan “German Sparkassenstiftung for International Cooperation” tashkiloti bilan hamkorlikda professional taʼlim tizimi pedagog kadrlarini Germaniya metodikasi asosida tadbirkorlik koʻnikmalariga oʻqitish yoʻlga qoʻyilgan. Hamkorlik doirasida joriy yilning 16-23 iyul kunlari 19 nafar professional taʼlim tizimi pedagog-kadrlari Germaniyaning Landshut shahrining “Sparkassenakademie Beyern” akademiyasida Germaniyada dual taʼlim tizimi, “WISO darsi” misolida oʻquv jarayonlari, taʼlim dasturlarini ishlab chiqish metodikalari, taʼlim sifatini oshirish boʻyicha xalqaro ekspertlar tomonidan malaka oshirdilar. Mazkur tajribalar asosida xalqaro ekspertlar bilan birgalikda professional ta’lim muassasalari o‘quvchilarining moliyaviy savodxonligini oshirishga qaratilgan simulyatsion va kompetensiyaga asoslangan “Biznes asoslari” o‘quv dasturi ishlab chiqildi. Ushbu o‘quv dasturining maqsadi, o‘quvchilarga o‘z biznes-g‘oyasini amalga oshirish va shaxsiy daromadga ega bo‘lish hamda daromadlarini oshirish uchun o‘zining shaxsiy tadbirkorlik korxonasiga asos solishga o‘rgatishdan iborat. O‘quv dastur 3 ta "simulyatsion o‘yin"dan iborat bo‘lib, ular “Jamg‘arma o‘yini” simulyatsiyasi 18 soat bo’lib, shundan, 12 soat biznes o‘yin, 6 soat nazariy dars; “Mikro biznes o‘yini” simulyatsiyasi 30 soat bo’lib, shundan, 22 soat biznes o‘yin, 8 soat nazariy dars; “Biznesni rejalashtirish va kredit olish bo‘yicha suhbatga tayyorgarlik ko‘rish” o’yini 12 soat bo’lib, shundan, 6 soat nazariy dars, 6 soat amaliy mashqlardan iborat etib belgilangan. “Biznes asoslari” o‘quv dasturi 2023/2024-o‘quv yilidan joriy etilib, unda o‘quv jarayoni maxsus jihozlangan auditoriyada tashkil etilishi, auditoriyada dars jarayonlari bir vaqtda ikki nafar pedagoglar tomonidan, kichik guruhlarga ajratilgan holda olib borilishi, shuningdek, har bir o‘quv jarayoni simulyatsiya uchun zarur bo‘lgan moddiy va metodik ta’minot vositalari yordamida tashkil etilishi rejalashtirilgan. Bunda Germaniyaning “German Sparkassenstiftung for International Cooperation” tashkiloti hududdagi barcha professional ta’lim muassasalarini “Jamg‘arma o‘yini”, “Mikro biznes o‘yini”, “Biznesni rejalashtirish va kredit olish bo‘yicha suhbatga tayyorgarlik ko‘rish” simulyatsion o’yinlari uchun zarur bo’ladigan moddiy va metodik ta’minot vositalari bilan ta’minlashni o‘z oldiga maqsad etib belgilab qo‘ygan. “Biznes asoslari” o‘quv dasturini joriy etishda o‘quv jarayonlari Germaniya tajribasidan kelib chiqib simulatsion o‘yinlar, Noy-hau sessiyalar, enerjayzerlar, amaliy mashqlar, ishtirokchilarning taqdimotlari va feedback kabi usullardan foydalanib tashkil etiladi. “Biznes asoslari” o‘quv dasturi davomida o‘quvchilar tomonidan o‘zlashtirilgan bilim va ko‘nikmalar ichki nazorat bo‘yicha amaldagi tartib asosida baholanishi belgilangan. Baholash usullari yozma, og‘zaki, savol-javob, test, amaliy topshiriqlar, ishbilarmonlik-vaziyatli rolli o‘yinlarni bajarish orqali o‘quvchilarning o‘quv elementini o‘zlashtirish natijalarini aniqlashga imkon beradi.

Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi va Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyatining (GIZ) O‘zbekiston Respublikasidagi vakolatxonasi o‘rtasida shartnoma imzolandi. Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyatining (GIZ) “O‘zbekistonda kasb-hunar ta’limi tizimini isloh qilish va modernizatsiyalash jarayonlarini qo‘llab-quvvatlash” loyihasi rahbari Mattias Klingenberg va Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirining birinchi o‘rinbosari K.Karimov o‘rtasida mazkur loyihani amalga oshirish masalalari muhokama qilindi. 2021–2023-yillar davomida yengil sanoat yo‘nalishida kadrlar tayyorlashni rivojlantirish bo‘yicha loyihaning grant mablag‘lari professional ta’lim muassasalariga yo‘naltirilishi ma’lum qilindi. Mazkur loyiha doirasida quyidagi natijalarga erishiladi: professional ta’lim muassasalarida yengil sanoat yo‘nalishi bo‘yicha malakali o‘rta bo‘g‘in mutaxassislar tayyorlash qo‘llab-quvvatlanadi; yengil sanoat yo‘nalishidagi kasb va mutaxassisliklarning malaka talabi, o‘quv reja va dasturlari takomilashtiriladi hamda metodik ta’minotni yaxshilanadi; o‘qituvchi va ishlab chiqarish ta’limi ustalarini qayta tayyorlash, malakasini oshirish tashkil etiladi; professional ta’lim muassasalari moddiy-texnik bazasi mustahkamlanadi. Manba: edu.uz