2023-yilning 22-may kuni “О‘zbekistonda professional ta’lim tizimini isloh qilish va modernizatsiyalash jarayonini qо‘llab-quvvatlash” loyihasi doirasida Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati (GIZ)ning TexVET (texnika yо‘nalishidagi professional ta’lim) akademiyasi bilan Pedagogik innovatsiyalar institutida uchrashuv tashkil etildi. Ushbu uchrashuvda Pedagogik innovatsiyalar instituti direktori Z.Xudayberdiyev boshchiligida institut vakillari hamda akademiyaning bosh mutaxassislari Detlev Yan va Martina Myulerlar ishtirok etishdi. Muloqot davomida dual ta’lim shakli doirasida professor-о‘qituvchilarning hamda xodimlarning malakasini oshirish, inson kapitalini rivojlantirish, о‘quv-me’yoriy hujjatlarni ishlab chiqishdagi hamkorlik kabi masalalar muhokama qilindi.

Memorandum imzolash jarayonida Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligidan O‘tkir Alijonov va Anvar Allabergenovlar, Pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’limi boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institutidan Zayniddin Xudayberdiyev, Shixnazar Sharofaddinov va Dadaxon Xushmurodovlar, O‘zbekiston Respublikasi nogironlar jamiyatidan Abdullayev Kamil Kadamovich, Omonturdiyev Botir Toshtemirovich, Biyunova Muhabbat Avazovna, Shatabayev Rizqiboy, Vosiqova Feruza Xamidovna va Sodiqov Saidmurodlar, shuningdek, Toshkent imkoniyati cheklangan shaxslar uchun ixtisoslashtirilgan kasb-hunar maktablaridan Gazibayeva Dinora Raxmatxodjayevna, Ergashova Mashxura Amandjanovna va Xodjayeva Sayyora Nuriddinovnalar ishtirok etishdi. Pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’limi boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti direktori Z.Xudayberdiyev, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, Professional ta’limni o‘quv-metodik muvofiqlashtirish bosh boshqarmasi boshlig‘i O‘.Alijonov va O‘zbekiston Respublikasi nogironlar jamiyati raisi K.Abdullayevlar Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan nogironligi bo‘lgan shaxslarni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash “Nogironligi tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” va “Nogironligi bo‘lgan shaxslarni qo‘llab-quvvatlash tizimini yanada takomillashtirish hamda ularning huquq va erkinliklarini himoya qilish kafolatlarini kuchaytirish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar dasturi” va 2021 yilning 7 iyun kuni imzolangan “Nogironlar huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyani ratifikatsiya qilish haqida”gi qonunning nogironligi bo‘lgan shaxslar uchun davlat tomonidan qaratilayotgan katta e’tibor berilayotganligi to‘g‘risida gapirib o‘tishdi. Ushbu imzolangan Qonunlar bugungi kunda O‘zbekiston Respublikasi nogironlar jamiyatiga ham, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligiga ham bir qancha ustuvor vazilarni belgilab berdi. Jumladan, nogironligi bo‘lgan shaxslarning kasb o‘rganishi, o‘rgangan kasbini nafaqat Respublika darajasida balki xalqaro darajaga ko‘tirish uchun xalqaro Abilimpiks standartlarini ta’lim jarayoniga transformatsiya qilish bugungi kunning dolzarb vazifalaridan biridir. Bugungi kunda O‘zbekistondagi 4 ta imkoniyati cheklangan shaxslar uchun ixtisoslashtirilgan kasb-hunar maktabi o‘quvchilari balki, barcha O‘zbekiston Respublikasi nogironlar jamiyatiga tegishli tashkilotlarda, nogironlar jamoat tashkilotlarida kasb o‘rganayotgan o‘quvchilarning kasbiy yetuklik mahoratini xalqaro darajaga olib chiqishga Abilimpiks standartlari zamin bo‘ladi. Bir so‘z bilan aytganda, Abilimpiks nogironligi bo‘lgan shaxslar o‘z hayotining barcha sohalarida, shu jumladan, ishchi kasblarga, mutaxassisliklarga bo‘lgan qiziqishini, kasbga bo‘lgan muhabbatini, rivojlantirishda va ommalashtirishda dunyo bo‘ylab targ‘ib qilishda juda muhim bo‘lgan vositadir. Shunday ekan, bugungi kunda asosiy maqsadlarimizdan biri bu Abilimpiks chempionatlarida nogironligi bo‘lgan shaxslarning munosib ishtirok etish va yurtimizda professional kasb egalarining tayyorgarligini jahonga namoyish etishdir. Tizim oldida turgan vazifalar to‘g‘risida fikr almashilganidan so‘ng ikki taraf hamkorlik to‘g‘risida memorandum imzoladilar.

2023-yil 27-mart kuni Pedagogik innovatsiyalar institutida Oly ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi bosh mutaxassisi Sarmanov Obid Baxodirovich ishtirokida amaliy seminar bo‘lib o‘tdi Amaliy seminarda professional ta’limni rivojlantirish bo‘yicha davlat siyosati, vazirlik tomonidan amalga oshirilayotgan ishlar, professional ta’limda xalqaro tajriba, ta’lim dasturlari hamda metodik ta’minotni amalga oshirishda muhim jihatlar yuzasidan ma’lumotlar berildi. Mavjud kasb va mutaxassisliklarning ta’lim dasturlarini takomillashtirish va yangilarini ishlab chiqishda e‘tiborga olinishi zarur bo‘lgan ishlar borasida fikr almashildi.

Davlatobod tumani “Yangi Oʼzbekiston - yoshlar ziyo maskani axborot kutubxonasi”da Namangan viloyati yoshlari bilan ochiq muloqot shaklida sayyor qabul o‘tkazildi. Sayyor qabulda oliy, professional taʼlim muassasalari va akademik litseylarda qabul jarayonlarini tashkil etilganlik holati hamda yoshlarning taʼlim olishlari uchun yaratilgan shart-sharoitlarni oʻrganish maqsadida Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi boshqarma va boʻlim boshliqlari, vazirlikning viloyat boshqarmasi rahbariyati, viloyatdagi oliy taʼlim muassasalari prorektorlari ishtirokida sayyor qabul oʻtkazildi. Sayyor qabulda professional taʼlim va oliy taʼlim tizimida tahsil olayotgan talaba-yoshlar hamda abituriyentlar oʻzlarini qiziqtirgan savollar, takliflar, muammolar bilan masʼullarga murojaat qildilar. Ochiq va rasmiylikdan holi tarzda oʻtgan uchrashuvda murojaatlarga javoban, yoshlarga oliy taʼlim muassasalari bakalavriatiga qabul jarayonlari, xorijiy va nodavlat oliy taʼlim muassasalaridan talabalar oʻqishini davlat oliy taʼlim muassasalariga koʻchirish tartibi, oliy taʼlim tizimidagi mavjud imkoniyatlar toʻgʻrisida batafsil tushunchalar berildi. Shuningdek, ilm-fan va innovatsiya sohasida amalga oshirilayotgan ishlar va yoshlar tomonidan yaratilayotgan yangi ishlanmalar hamda startap loyihalar bilan tanishildi, ularni amaliyotga joriy etish boʻyicha tegishli tavsiyalar berildi. Sayyor qabulda oʻnlab yoshlarning yangi ishlanmalarini oʻrganib chiqish va moliyalashtirish masalasi eʼtiborga olindi. Yana koʻplab murojaatlarda bayon etilgan muammolar ularning yechimini taʼminlash maqsadida ishlab chiqiladigan “Yoʻl xaritasi”ga kiritiladigan boʻldi. Bir soʻz bilan aytganda, sayyor qabul ilm olish, izlanish, katta marralarni zabt etish, mamlakat taraqqiyotiga hissa qoʻshish maqsadidagi yoshlar uchun keng imkoniyatlarni taqdim etdi.

Professional ta’lim tizimi o‘quvchilarini xorijiy tajribalar asosida moliyaviy savodxonligini oshirishga qaratilgan “German Sparkassenstiftung for International Cooperation” tashkiloti bilan hamkorlikda professional taʼlim tizimi pedagog kadrlarini Germaniya metodikasi asosida tadbirkorlik koʻnikmalariga oʻqitish yoʻlga qoʻyilgan. Hamkorlik doirasida joriy yilning 16-23 iyul kunlari 19 nafar professional taʼlim tizimi pedagog-kadrlari Germaniyaning Landshut shahrining “Sparkassenakademie Beyern” akademiyasida Germaniyada dual taʼlim tizimi, “WISO darsi” misolida oʻquv jarayonlari, taʼlim dasturlarini ishlab chiqish metodikalari, taʼlim sifatini oshirish boʻyicha xalqaro ekspertlar tomonidan malaka oshirdilar. Mazkur tajribalar asosida xalqaro ekspertlar bilan birgalikda professional ta’lim muassasalari o‘quvchilarining moliyaviy savodxonligini oshirishga qaratilgan simulyatsion va kompetensiyaga asoslangan “Biznes asoslari” o‘quv dasturi ishlab chiqildi. Ushbu o‘quv dasturining maqsadi, o‘quvchilarga o‘z biznes-g‘oyasini amalga oshirish va shaxsiy daromadga ega bo‘lish hamda daromadlarini oshirish uchun o‘zining shaxsiy tadbirkorlik korxonasiga asos solishga o‘rgatishdan iborat. O‘quv dastur 3 ta "simulyatsion o‘yin"dan iborat bo‘lib, ular “Jamg‘arma o‘yini” simulyatsiyasi 18 soat bo’lib, shundan, 12 soat biznes o‘yin, 6 soat nazariy dars; “Mikro biznes o‘yini” simulyatsiyasi 30 soat bo’lib, shundan, 22 soat biznes o‘yin, 8 soat nazariy dars; “Biznesni rejalashtirish va kredit olish bo‘yicha suhbatga tayyorgarlik ko‘rish” o’yini 12 soat bo’lib, shundan, 6 soat nazariy dars, 6 soat amaliy mashqlardan iborat etib belgilangan. “Biznes asoslari” o‘quv dasturi 2023/2024-o‘quv yilidan joriy etilib, unda o‘quv jarayoni maxsus jihozlangan auditoriyada tashkil etilishi, auditoriyada dars jarayonlari bir vaqtda ikki nafar pedagoglar tomonidan, kichik guruhlarga ajratilgan holda olib borilishi, shuningdek, har bir o‘quv jarayoni simulyatsiya uchun zarur bo‘lgan moddiy va metodik ta’minot vositalari yordamida tashkil etilishi rejalashtirilgan. Bunda Germaniyaning “German Sparkassenstiftung for International Cooperation” tashkiloti hududdagi barcha professional ta’lim muassasalarini “Jamg‘arma o‘yini”, “Mikro biznes o‘yini”, “Biznesni rejalashtirish va kredit olish bo‘yicha suhbatga tayyorgarlik ko‘rish” simulyatsion o’yinlari uchun zarur bo’ladigan moddiy va metodik ta’minot vositalari bilan ta’minlashni o‘z oldiga maqsad etib belgilab qo‘ygan. “Biznes asoslari” o‘quv dasturini joriy etishda o‘quv jarayonlari Germaniya tajribasidan kelib chiqib simulatsion o‘yinlar, Noy-hau sessiyalar, enerjayzerlar, amaliy mashqlar, ishtirokchilarning taqdimotlari va feedback kabi usullardan foydalanib tashkil etiladi. “Biznes asoslari” o‘quv dasturi davomida o‘quvchilar tomonidan o‘zlashtirilgan bilim va ko‘nikmalar ichki nazorat bo‘yicha amaldagi tartib asosida baholanishi belgilangan. Baholash usullari yozma, og‘zaki, savol-javob, test, amaliy topshiriqlar, ishbilarmonlik-vaziyatli rolli o‘yinlarni bajarish orqali o‘quvchilarning o‘quv elementini o‘zlashtirish natijalarini aniqlashga imkon beradi.