Shavkat Mirziyoyev 4-oktabr kuni professional taʼlim sifatini oshirish hamda aholini kasb-hunarga oʻqitish boʻyicha yangi tashabbuslar taqdimoti bilan tanishdi. Bu haqda Prezident matbuot xizmati xabar berdi. Iqtisodiyotni rivojlantirishda professional taʼlim alohida oʻrin tutishi qay etildi. Xususan, taraqqiy etgan davlatlarda oʻquvchilarning 75 foizigacha kasbiy taʼlim bilan qamrab olingan. Mamlakatda ham bu soha mehnat bozori talablari asosida rivojlantirib kelinmoqda. Oʻrta boʻgʻin mutaxassislari, asosan, ikki yoʻnalishda – Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi tizimidagi kasb-hunar maktablari va texnikumlar hamda Kambagʻallikni qisqartirish va bandlik vazirligiga qarashli monomarkazlarda tayyorlanmoqda. Bugungi kunda 689 ta professional taʼlim muassasasida 714 ta kasb va mutaxassislik hamda 20 ta “Ishga marhamat” monomarkazida aholiga 54 ta kasb va 6 ta xorijiy til oʻrgatilmoqda. Oʻquvchilarga bir vaqtda ham oʻqish, ham ishlab daromad topish imkonini beradigan “dual taʼlim” shakli joriy etildi. Bu tizim samarasida 2 ming korxona bilan birgalikda 6 ming yigit-qiz oʻqitilmoqda. Shuningdek, yoshlarga 9-sinfdan keyin kasb-hunar maktabi, 11-sinfdan esa kollej va texnikumda turli mutaxassisliklar oʻrgatilmoqda. Shu bilan birga, sohada muayyan boʻshliqlar ham borligi aytildi. Ayrim taʼlim dasturlari hayot talabi bilan bogʻlanmagan. Professional taʼlim maktab oʻquvchilarini oʻziga jalb qila olmayapti. Oqibatda mavjud quvvatlar toʻla ishlatilmayapti. Monomarkazlar oʻrta boʻgʻin kadrlariga boʻlgan ehtiyojni toʻliq qondira olmayapti. Bitiruvchilarga malaka razryadi berish joriy etilmagani sababli ular qoʻshimcha imtihon topshiryapti. Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi bilan professional taʼlim oʻrtasida hamkorlik yoʻq. Chet tillarini oʻrgatish va tasdiqlovchi hujjat berish boʻyicha ishlar yetarli emas. Ushbu kamchiliklarni bartaraf etib, kasbga oʻqitish sifatini oshirish maqsadida tegishli vazirliklar tomonidan yangi takliflar ishlab chiqilgan. Taqdimotda mutasaddilar shu borada atroflicha axborot berdi. Mazkur takliflarda xorijiy taʼlim dasturlarini joriy etish, bitiruvchilar malakasining ichki va tashqi bozorda tan olinishini taʼminlash, oʻquvchilarni kollej va texnikumlarga kengroq jalb etish, monomarkazlarda kasbga oʻqitish sifatini yaxshilash chora-tadbirlari nazarda tutilgan. Davlat rahbari ushbu takliflarni takomillashtirish boʻyicha qoʻshimcha topshiriqlar berdi. Aholi bandligi eng muhim masala ekani, yoshlarga kasb-hunarlarni tumanlar ixtisoslashuvidan hamda korxonalar ehtiyojidan kelib chiqib, aniq yoʻnalishlar boʻyicha oʻrgatish kerakligi taʼkidlandi. Kasblar va professional taʼlim klassifikatorlarini bosqichma-bosqich yangilab, xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish, professional taʼlim muassasalarini maktab va oliy oʻquv yurtlari bilan uzviy bogʻlash muhimligi aytildi. Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi barcha kasb-hunar taʼlimi muassasalarini yaxlit tizim sifatida muvofiqlashtirishi belgilandi. Kelgusi oʻquv yilidan har bir viloyatda dunyo tan olgan dastur asosida kasb-hunarga oʻqitish yoʻlga qoʻyiladi. Ularning bitiruvchilari xalqaro malaka va xorijiy til sertifikatiga ega boʻladi. Shuningdek, ilgʻor kasbiy taʼlim va kasbga oʻqitish sifatini taʼminlash mezonlari tatbiq etiladi. Monomarkazlarda kasblar ish beruvchilarning buyurtmasi asosida oʻqitiladi, bu bitiruvchilarning ishga joylashishida muhim omil boʻladi. Mutasaddilarga professional taʼlim tizimini rivojlantirishning yilma-yil dasturini ishlab chiqish vazifasi qoʻyildi.

“О‘zbekiston temir yо‘llari” aksiyadorlik jamiyati boshqaruvi raisi v.b. X.Xasilovning 2023-yil-2 maydagi 370-N-sonli “Tasarrufdagi texnikumlar bitiruvchilarini ishga qabul qilish tо‘g‘risida”gi buyrug‘i asosida Toshkent va Samarqand temir yо‘l texnikumlarining 2022/2023 о‘quv yili bitiruvchilarini ishga taqsimlash, ularni Jamiyat tasarrufidagi korxonalar ehtiyojidan kelib chiqib, tamomlagan kasbi (ixtisosligi) bо‘yicha saralash, tanlash va vakant bо‘sh ish о‘rinlariga taqsimlash uchun о‘quv muassasalarida suhbatlar bо‘lib о‘tmoqda Shu о‘rinda ta’kidlab о‘tish lozimki, joriy о‘quv yilida Toshkent temir yо‘l texnikumini О‘rta maxsus professional ta’lim, MSKO 5-darajasi bо‘yicha 390 nafar о‘quvchilar bitirmoqda. Bitiruvchilarni ish bilan ta’minlashga bag‘ishlangan tadbirlarning dastlabkisi 22-23 may kunlari Toshkent temir yо‘l texnikumida bо‘lib о‘tdi. Unda “О‘zbekiston temir yо‘llari” aksiyadorlik jamiyati boshqarma va bо‘limlari rahbarlari, mintaqaviy temir yо‘l uzellari rahbar о‘rinbosarlari, kadrlar bо‘limi boshliqlari, korxona va tashkilotlar rahbarlari ishtirok etdilar. Kun davomida suhbat natijalariga kо‘ra muvaffaqiyatli о‘tgan bitiruvchilar Jamiyat tasarrufidagi korxona va tashkilotlarga ishga joylashish huquqiga ega bо‘ldi. Shuningdek, bu kabi tadbirlar 25-26 may kunlari Samarqand temir yо‘l texnikumida ham tashkil etilishi kо‘zda tutilgan.

2023-yil 12-iyun kuni Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi Rossiya Federatsiyasining “KAMAZ” ommaviy aksiyadorlik jamiyati bilan hamkorlikda tashkil etilgan “Kamaz kunlari” oʻz ishini boshladi. Tadbirning birinchi kuni vazirlik huzuridagi INNO texnoparkda Oʻzbekistondagi oliy taʼlim muassasalari hamda kasb-hunar maktablari, kollejlar va texnikumlarning mashinasozlik sohasidagi avtomobillarni ishlab chiqarish va ularga texnik xizmat koʻrsatish yoʻnalishi boʻyicha bitiruvchilari, tegishli taʼlim muassasalarining rahbarlari, professor-oʻqituvchilari ishtirokida boʻlib oʻtdi Tadbirni Oliy taʼlim fan va innovatsiyalar vaziri oʻrinbosari Sarvarxon Buzrukxonov ochib berdi. Bugungi kunda “KAMAZ” kompaniyasida sinovchi-haydovchi, avtomobillarni taʼmirlash chilangari, avtotransport vositalariga texnik xizmat koʻrsatish kabi mashinasozlik sohasidagi kasblar boʻyicha 1500-2000 nafar oʻrta boʻgʻin kadrlarga ehtiyoj mavjud. Tadbirda “KAMAZ” kompaniyasi tarkibidagi zavod va korxonalardan tashrif buyurgan vakillar oliy va professional taʼlim muassasalari bitiruvchilarini kompaniyada mavjud imkoniyatlar bilan tanishtirib, kelajakda ushbu kompaniyada ishlash istagida boʻlgan mutaxassis kadrlar bilan shartnoma rasmiylashtirishga oid jarayonlar tushuntirdilar. “Kamaz kunlari” 4 kun davom etadi (12-13-iyun kunlari Toshkent shahrida hamda 15-16-iyun kunlari Samarqand viloyatida).

Vazir oʻrinbosari S.Buzrukxonov rahbarligida oʻtkazilan mazkur yigʻilishda nemis tili kurslari tashkil etilgan 33 ta professional taʼlim muassasalari direktorlari, Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligining hududiy boshqarma boshliqlari va xorijiy tillarni ommalashtirish boʻyicha masʼul xodimlari, tegishli boʻlinmalar rahbarlari ishtirok etdi. Yigʻilishda kun tartibidagi asosiy masala sifatida professional taʼlim muassasalarida taʼlimning jozibadorligini oshirish, oʻquvchilarga kasb bilan birga xorijiy tillarni chuqur oʻrgatish orqali ularni ichki va tashqi mehnat bozorida raqobatbardoshligini taʼminlash borasida soʻz bordi. Shuningdek, yangi oʻquv yilida oʻquvchilarni xorijiy tillarga oʻqitish koʻlamini kengaytirish va bu borada Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi taʼlim muassasalarini qoʻllab-quvvatlashini maʼlum qildi.

Ayni vaqtda Shvetsariyaning VET4UZ loyihasi doirasida Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining professional ta’lim bo‘yicha mas’ullari va xususiy sektor vakillaridan tashkil topgan O‘zbekiston delegatsiyasi “Shvetsariyaning professional ta’lim va o‘qitish tizimi: mehmondo‘stlik va turizm misolida” dasturi bo‘yicha o‘quv safari bilan Shvetsariyada bo‘lib turibdi Shvetsariyaning Kasbiy ta’lim va kasbga o‘qitish Federal universiteti (SFUVET) va boshqa hamkorlar bilan tashkil etilgan ushbu safarning maqsadi delegatsiyani Shvetsariya ta’limi, xususan, professional ta’lim tizimi bilan tanishtirish hamda professional ta’lim va xususiy sektor o‘rtasidagi o‘zaro manfaatli hamkorlikni muhokama qilishdan iborat. Safar davomida delegatsiya SFUVET vakillari bilan uchrashib, Shvetsariya professional ta’lim tizimida professional uyushmalarning roli hamda O‘zbekistonda xususiy sektor ishtirokini muhokama qildi. Shuningdek, delegatsiya Martinyi shahridagi mehmonxonalar maktabiga (Hotel-école de Suisse romande) va Mehmondo‘stlik va turizm professional uyushmasi (Hotellerie Suisse)ni borib ko‘rishdi.