Professional ta’limni rivojlantirish instituti va Nemis Xalq Universitetlari assotsiatsiyasining (DVV) Toshkent filiali o‘rtasida xamkorlik to‘g‘risida imzolangan shartnomaga muvofiq ko‘plab o‘quv tadbirlari o‘tkazib kelinadi. Ushbu shartnoma doirasida 2023-yil 6-oktabr kuni DVV tashkiloti ekspertlari tomonidan Professional ta’limni rivojlantirish institutida “Yashil iqtisodiyotda professional ta’lim muassasalarining barqarorligini ta’minlash” mavzusida trening o‘z ishini boshladi. Treningda Professional ta’limni rivojlantirish instituti professor-o‘qituvchilari va xodimlari ishtirok etib, ular ekologiya va yashil iqtisodiyot masalalari bilan bog‘liq yangi bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘ldilar.

YUNESKOning O‘zbekistondagi vakolatxonasi tomonidan 2023-yil 10-mart kuni Pedagogik innovatsiyalar, professional ta’lim boshqaruv hamda pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institutida “O‘zbekistonda professional ta’lim va ko‘nikmalarni rivojlantirishda sifatni ta’minlash siyosati istiqbollari” mavzusida davra suhbati tashkil etildi. Mazkur davra suhbatida O‘zbekistonda professional ta’lim sifatini ta’minlash siyosati hamda bu borada tashkilotlarning roli va vazifalarini belgilash uchun ishtirokchilar bilan muloqotlar o‘tkazildi. Davra suhbatida YUNESKO ekspertlari Jan-mark Kasteyon, Belinda Smit, Baxtiyor Namozov va Mariko Fujisava, Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining boshqarma boshlig‘i O‘tkir Alijonov va bosh mutaxassisi Navbahor Sharipova, Pedagogik innovatsiyalar instituti direktori Zayniddin Xudayberdiyev, UNDP mutaxassisi Baxtiyor Ravjabov hamda TIQXMMI Milliy tadqiqot universiteti va Toshkent davlat agrar universiteti Bo‘ka agrotexnologiyalar texnikumi mutaxassislari ishtirok etishdi.

Shavkat Mirziyoyev 4-oktabr kuni professional taʼlim sifatini oshirish hamda aholini kasb-hunarga oʻqitish boʻyicha yangi tashabbuslar taqdimoti bilan tanishdi. Bu haqda Prezident matbuot xizmati xabar berdi. Iqtisodiyotni rivojlantirishda professional taʼlim alohida oʻrin tutishi qay etildi. Xususan, taraqqiy etgan davlatlarda oʻquvchilarning 75 foizigacha kasbiy taʼlim bilan qamrab olingan. Mamlakatda ham bu soha mehnat bozori talablari asosida rivojlantirib kelinmoqda. Oʻrta boʻgʻin mutaxassislari, asosan, ikki yoʻnalishda – Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi tizimidagi kasb-hunar maktablari va texnikumlar hamda Kambagʻallikni qisqartirish va bandlik vazirligiga qarashli monomarkazlarda tayyorlanmoqda. Bugungi kunda 689 ta professional taʼlim muassasasida 714 ta kasb va mutaxassislik hamda 20 ta “Ishga marhamat” monomarkazida aholiga 54 ta kasb va 6 ta xorijiy til oʻrgatilmoqda. Oʻquvchilarga bir vaqtda ham oʻqish, ham ishlab daromad topish imkonini beradigan “dual taʼlim” shakli joriy etildi. Bu tizim samarasida 2 ming korxona bilan birgalikda 6 ming yigit-qiz oʻqitilmoqda. Shuningdek, yoshlarga 9-sinfdan keyin kasb-hunar maktabi, 11-sinfdan esa kollej va texnikumda turli mutaxassisliklar oʻrgatilmoqda. Shu bilan birga, sohada muayyan boʻshliqlar ham borligi aytildi. Ayrim taʼlim dasturlari hayot talabi bilan bogʻlanmagan. Professional taʼlim maktab oʻquvchilarini oʻziga jalb qila olmayapti. Oqibatda mavjud quvvatlar toʻla ishlatilmayapti. Monomarkazlar oʻrta boʻgʻin kadrlariga boʻlgan ehtiyojni toʻliq qondira olmayapti. Bitiruvchilarga malaka razryadi berish joriy etilmagani sababli ular qoʻshimcha imtihon topshiryapti. Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi bilan professional taʼlim oʻrtasida hamkorlik yoʻq. Chet tillarini oʻrgatish va tasdiqlovchi hujjat berish boʻyicha ishlar yetarli emas. Ushbu kamchiliklarni bartaraf etib, kasbga oʻqitish sifatini oshirish maqsadida tegishli vazirliklar tomonidan yangi takliflar ishlab chiqilgan. Taqdimotda mutasaddilar shu borada atroflicha axborot berdi. Mazkur takliflarda xorijiy taʼlim dasturlarini joriy etish, bitiruvchilar malakasining ichki va tashqi bozorda tan olinishini taʼminlash, oʻquvchilarni kollej va texnikumlarga kengroq jalb etish, monomarkazlarda kasbga oʻqitish sifatini yaxshilash chora-tadbirlari nazarda tutilgan. Davlat rahbari ushbu takliflarni takomillashtirish boʻyicha qoʻshimcha topshiriqlar berdi. Aholi bandligi eng muhim masala ekani, yoshlarga kasb-hunarlarni tumanlar ixtisoslashuvidan hamda korxonalar ehtiyojidan kelib chiqib, aniq yoʻnalishlar boʻyicha oʻrgatish kerakligi taʼkidlandi. Kasblar va professional taʼlim klassifikatorlarini bosqichma-bosqich yangilab, xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish, professional taʼlim muassasalarini maktab va oliy oʻquv yurtlari bilan uzviy bogʻlash muhimligi aytildi. Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi barcha kasb-hunar taʼlimi muassasalarini yaxlit tizim sifatida muvofiqlashtirishi belgilandi. Kelgusi oʻquv yilidan har bir viloyatda dunyo tan olgan dastur asosida kasb-hunarga oʻqitish yoʻlga qoʻyiladi. Ularning bitiruvchilari xalqaro malaka va xorijiy til sertifikatiga ega boʻladi. Shuningdek, ilgʻor kasbiy taʼlim va kasbga oʻqitish sifatini taʼminlash mezonlari tatbiq etiladi. Monomarkazlarda kasblar ish beruvchilarning buyurtmasi asosida oʻqitiladi, bu bitiruvchilarning ishga joylashishida muhim omil boʻladi. Mutasaddilarga professional taʼlim tizimini rivojlantirishning yilma-yil dasturini ishlab chiqish vazifasi qoʻyildi.

2023-yil 9-iyun kuni Oliy taʼlim fan va innovatsiyalar vaziri Ibrohim Abdurahmonov Andijon, Namangan va Fargʻona viloyatlari professional taʼlim muassasalari rahbarlari bilan muloqot oʻtkazdi. Yigʻilishda 2023/2024-oʻquv yili uchun qabul jarayonlariga tayyorgarlik, dual taʼlim shaklini rivojlantirish, oʻquv-metodik taʼminotni yaxshilash, oʻquvchilarining ishlab chiqarish amaliyotlariga jalb etish kabi masalalar muhokama qilindi. Hozirda Andijon viloyatida 33 ta kasb-hunar maktabi, 16 ta kollej, 18 ta texnikum, Namangan viloyatida 27 ta kasb-hunar maktabi, 16 ta kollej, 19 ta texnikum, Fargʻona viloyatida 32 ta kasb-hunar maktabi, 21 ta kollej, 23 ta texnikum faoliyat yuritmoqda. 2023/2024-oʻquv yili professional taʼlim muassasalariga oʻquvchilar qabulini yuqori saviyada shaffof tashkil etish maqsadida elektron platformadan unumli foydalanilish zarurligi qayd etildi Yigʻilishda shuningdek, dual taʼlim, yaʼni taʼlim muassasasi bilan ish beruvchi korxona hamkorlikda oʻquvchilarni oʻqitish tizimini yanada kengaytirish va dual taʼlim shakli boʻyicha qabul parametrlarini oshirish lozimligi taʼkidlandi. Professional taʼlim muassaslarida xorijiy tillarni oʻrgatish, bunda oliy taʼlim muassasalari pedagog-kadrlari, professor-oʻqituvchilarini jalb etish amaliyoti ham bugungi kunda dolzarb boʻlib, bu borada qator texnikum va kollejlarda ishlar yoʻlga qoʻyilgan. Vazir ushbu amaliyotni yanada kengaytirish orqali bitiruvchilarning ichki va tashqi mehnat bozorida raqobatbardoshligini oshirish lozimligini qayd etdi.

Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vaziri Abduqodir Toshqulov Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi huzuridagi Pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’limi boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti faoliyati bilan yaqindan tanishdi. Tanishuv jarayonida institut moddiy-texnik bazasi, auditoriyalarning jihozlanishi, “Institut muzeyi”, “Professional ta’limni raqamlashtirish loboratriyasi” va unda yaratilgan innovatsion raqamli ta’lim resurslarini ko‘zdan kechirdi. Institut jamoasi tomonidan profesional ta’lim tizimini metodik ta’minlsh hamda qurilish sohasida yuqori malakali kadrlarni tayyorlash bo‘yicha davlatimiz rahbari qaror va farmonllarida belgilangan vazifalarni ijrosini ta’minlash bo‘yicha amalga oshirilgan ishlar bilan tanishdi. Jumladan, Professional ta’lim tizimiga joriy etilayotgan innovatsion ta’lim texnologiyalari va raqamli ta’lim kontentlari hamda Rossiya Federatsiyasining “Professional ta’limni rivojlantirish instituti” bilan yo‘lga qo‘yilgan hamkorlik doirasida qurilish sohasidagi mehnat migrantlarini tayyorlash bo‘yicha tasdiqlangan qo‘shma dasturlar yuqori baholandi. Abduqodir Toshqulov professional ta’lim tizimini o‘quv-metodik ta’minlash va innovatsion raqamli ta’lim kontentlarini yaratish sohasida amalga oshirilayotgan ishlarni yuqori baholab, bu boradagi ishlarni yanada jadallashtirish bo‘yicha o‘z ko‘rsatmalarini berdi.