Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi va Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyatining (GIZ) O‘zbekiston Respublikasidagi vakolatxonasi o‘rtasida shartnoma imzolandi. Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyatining (GIZ) “O‘zbekistonda kasb-hunar ta’limi tizimini isloh qilish va modernizatsiyalash jarayonlarini qo‘llab-quvvatlash” loyihasi rahbari Mattias Klingenberg va Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirining birinchi o‘rinbosari K.Karimov o‘rtasida mazkur loyihani amalga oshirish masalalari muhokama qilindi. 2021–2023-yillar davomida yengil sanoat yo‘nalishida kadrlar tayyorlashni rivojlantirish bo‘yicha loyihaning grant mablag‘lari professional ta’lim muassasalariga yo‘naltirilishi ma’lum qilindi. Mazkur loyiha doirasida quyidagi natijalarga erishiladi: professional ta’lim muassasalarida yengil sanoat yo‘nalishi bo‘yicha malakali o‘rta bo‘g‘in mutaxassislar tayyorlash qo‘llab-quvvatlanadi; yengil sanoat yo‘nalishidagi kasb va mutaxassisliklarning malaka talabi, o‘quv reja va dasturlari takomilashtiriladi hamda metodik ta’minotni yaxshilanadi; o‘qituvchi va ishlab chiqarish ta’limi ustalarini qayta tayyorlash, malakasini oshirish tashkil etiladi; professional ta’lim muassasalari moddiy-texnik bazasi mustahkamlanadi. Manba: edu.uz

2023-yilning 16-fevral sanasida loyiha maqsadlariga erishish istiqbollarini muhokama qilishga qaratilgan “O‘zbekistonda kasb-hunar ta’limi tizimini isloh qilish va modernizatsiya qilish jarayonini qo‘llab-quvvatlash” GIZ loyihasi hamkorlarining muvofiqlashtiruvchi yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi.Tadbirda loyihaning asosiy hamkorlari Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi, Bandlik va kambag‘allikni qisqartirish vazirligi, Maktabgacha ta’lim va maktab ta’limi vazirligi, shuningdek, “O‘zto‘qimachiliksanoat” uyushmasi, Savdo-sanoat palatasi, Kasaba uyushmalari federatsiyasi, Mehnat bozori tadqiqotlari instituti va boshqa tashkilotlar ishtirok etdilar.Yig‘ilish davomida ishtirokchikar loyihaning 2023 yilga mo‘ljallangan tadbirlar bilan tanishtirildi. Hamkorlar rejalashtirilgan natijalarga erishish uchun hamkorlikda amalga oshiriladigan ishlar bo‘yicha o’z tavsiyalarini berdilar.

Keyingi yillarda yurtimizda ilm-fanga munosabat tubdan o‘zgardi. Ta’lim sohasini isloh etish, ilmiy va innovatsion faoliyatni har tomonlama qo‘llab- quvvatlashga qaratilgan islohotlarga keng yo‘l ochildi. Sifatli ta’lim xizmatlari ko‘rsatish, mehnat bozorining zamonaviy ehtiyojlariga mos yuqori malakali kadrlar tayyorlash yangilanishlarning pirovard maqsadiga aylandi. Shu islohotlar jarayonida kasb-hunar ta’limi sohasiga ham zamonaviy tamoyillar olib kirildi. Xalqaro andozalarga mos professional ta’lim tizimi joriy etildi. Xususan, davlatimiz rahbarining 2019 yil 6 sentabrdagi "Professional ta’lim tizimini yanada takomillashtirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida"gi farmoni mazkur islohotlarning mustahkam poydevoriga aylandi. Sababi, unga muvofiq, 2020-2021 o‘quv yilidan boshlab O‘zbekistonda Ta’limning xalqaro standart tasniflagichi darajalari bilan uyg‘unlashgan boshlang‘ich, o‘rta va o‘rta maxsus professional ta’lim darajalarini qamrab olgan professional o‘qitish tizimi hamda tabaqalashtirilgan o‘quv dasturlari joriy etiladigan ta’lim muassasalari tashkil qilindi. Mazkur dasturlar asosida tegishli kadrlar tayyorlaydigan o‘quv maskanlari ro‘yxati tasdiqlandi. Shunga hamohang tarzda professional o‘qitish tizimida tegishli ta’lim dasturlari joriy etilgan kasb-hunar maktablari, kollejlar va texnikumlardan iborat professional o‘quv muassasalari tarmog‘i yaratildi. Ayni paytda yurtimizda 339 ta kasb-hunar maktabi, 201 ta kollej, 185 ta texnikum faoliyat yurityapti. Harakatlar strategiyasidagi ijtimoiy sohani rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlarida uzluksiz ta’lim tizimini yanada takomillashtirish, sifatli ta’lim xizmatlari imkoniyatini oshirish, mehnat bozorining zamonaviy ehtiyojlariga mos yuqori malakali kadrlar tayyorlash siyosatini davom ettirish zarurligi qat’iy belgilab berilgan. Zotan, xalqaro mehnat bozori, integratsion jarayonlarning jadallashuvi, raqamlashtirish, sanoatdagi texnologik inqiloblar davri ham aynan shuni talab qilyapti. Zarur malaka va ko‘nikmalarga ega, raqobatbardosh o‘rta bo‘g‘in mutaxassislari xalqaro andozalarga mos, professional ta’lim tizimida tayyorlanadi. Shu ma’noda, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining Kasb-hunar ta’limi tizimini innovatsion rivojlantirish, pedagog kadrlarning malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash instituti nafaqat ta’lim muassasalari, balki sohada innovatsion muhit, yangi makon yaratish ishlariga izchil kirishgan. Jumladan, tizimdagi rahbar va pedagog xodimlar uchun yangicha mezonlarda o‘quv kurslari tashkil etilyapti. Mazkur o‘quv yilida malaka oshirishning yigirmaga yaqin yangi moduli joriy qilindi. Ikki yuzdan ortiq vizuallashtirilgan va raqamlashtirilgan yangi elektron ta’lim resurslari bazasi yaratildi. Institut ayni paytda kasb-hunar ta’limini innovatsion rivojlantirish hamda rahbar va pedagog kadrlarni qayta tayyorlash, malakasini oshirish yo‘nalishlarida faoliyat olib bormoqda. Tizimni qisqa vaqt oralig‘ida rivojlantirish va jahon standartlariga to‘la moslashtirish maqsadida rivojlangan mamlakatlar hamda xalqaro tashkilotlarning ilg‘or tajribalari o‘rganilyapti. Jarayonda Germaniya, Shveysariya, Janubiy Koreya, Turkiya va Xitoy kabi davlatlar, YuNESKO, Britaniya kengashi, Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati, Osiyo taraqqiyot banki, Yevropa ta’lim fondi, Turkiya hamkorlik agentligi, Xitoyning Universitetlar uyushmasi kabi tashkilotlardan ikki yuzdan ortiq nufuzli ekspertlar jalb etildi. Ulardan zarur tajriba va xulosalar olindi. Belarus Respublikasining Professional ta’lim respublika instituti bilan professional ta’lim sifatini oshirish, milliy malaka tizimini joriy etish va WorldSkills standartlari asosida kadrlar tayyorlash yo‘nalishlarini qamrab olgan hamkorlik memorandumi imzolandi. Davlatimiz rahbari tomonidan xorijiy migrantlarni tayyorlash tizimini takomillashtirish bo‘yicha belgilab berilgan vazifalar doirasida Rossiya xalqlar do‘stligi instituti bilan hamkorlik o‘rnatilib, O‘zbekistonda uning vakolatxonasi ochildi. Bu migrantlarga rus tilida muloqot qilish va rus tilida kasb o‘rgatish imkonini kengaytiradi. Professional ta’lim rivoji sohada mehnat qilayotgan rahbar va pedagog xodimlar malakasini oshirish qay darajada sifatli yo‘lga qo‘yilganiga ham bevosita bog‘liq. Shu ma’noda, Vazirlar Mahkamasining joriy yil 26 fevraldagi "Professional ta’lim muassasalarining boshqaruv hamda pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori bu boradagi mavjud muammo va kamchiliklarni bosqichma-bosqich bartaraf etish, ko‘zlangan maqsadga qisqa vaqt oralig‘ida erishishga xizmat qiladi. Qarorga muvofiq, rahbar va pedagog xodimlar, kasbiy faoliyat natijalari qayd etishning elektron portfoliosi (ta’lim platformasi) tizimi yo‘lga qo‘yildi. Shunga ko‘ra, kasbiy faoliyat natijalari va erishgan yutuqlariga, asosan, rahbarlar hamda pedagog xodimlar muqobil, masofaviy, malaka oshirish ta’lim muassasalari va uyg‘unlashgan holda malaka oshirishga jalb qilinadi. Shuningdek, qarorga asosan, bosh- qaruv va pedagog kadrlarning ilmiy-pedagogik salohiyatidan kelib chiqib, ularning kasbiy ehtiyojini qondirishga yo‘naltirilgan uzluksiz malaka oshirish shakllarini mustaqil tanlash hamda o‘zlashtirish imkoniyati yaratildi. Malaka oshirish o‘quv rejalariga bugungi kun talablaridan kelib chiqqan holda, boshqaruv kadrlarining faoliyatini amalga oshirish uchun zarur yangi modullar kiritilib, asosiy e’tibor amaliyotga qaratildi. O‘quv rejalardagi umumiy soatning kamida yetmish foizi amaliy darslarga ajratilgani shundan dalolat beradi. Institut negizida professional ta’lim tizimini raqamlashtirish laboratoriyasi tashkil etilyapti. Parallel ravishda professional ta’lim tizimining barcha turdagi me’yoriy va metodik mahsulotlarini yaratish, ishlab chiqilgan materiallarni ta’lim platformasida keng muhokamaga qo‘yish va yakuniy xulosalarga asosan tayyorlangan mahsulotlarni tajriba-sinov uchun amaliyotga kiritish bo‘yicha ham sa’y-harakatlar olib borilmoqda. Institut faoliyatida dual ta’lim prinsiplariga asoslangan tizimni joriy etish, professional ta’lim sohasida o‘z-o‘zini moliyalashtirish salohiyatini hosil qilish masalalari alohida o‘rin tutadi. Vazirlar Mahkamasining shu yil 29 martdagi "Professional ta’lim tizimida dual ta’limni tashkil etish chora-tadbirlari haqida"gi qarori bu boradagi ishlarimizni jadallashtiradi. Mamlakatimizda professional ta’lim bo‘yicha yuritilayotgan davlat siyosati ta’limning natijadorligiga qaratilganini sohada xizmat qilayotgan har bir mutaxassis yaxshi anglaydi. Zero, amalga oshirilayotgan bu islohotlar eskicha yondashuvlardan voz kechib, kadrlar tayyorlash jarayoniga innovatsion ta’lim texnologiyalarini jadal sur’atda tatbiq etishni nazarda tutadi. Muassasamiz ham aynan mazkur talablardan kelib chiqqan holda, faoliyatini yanada jadal, yangiliklarga tashnalik ruhida davom ettiradi. Xorijiy tajribalar asosida pedagog xodimlarning malaka oshirishga, zarur bilim yoki ma’lumotlarga mavjud ehtiyojini aniqlash va qondirish, ularni malaka oshirish kurslariga jalb etishning yangi mexanizm va metodik ta’minotini yaratish biz uchun hamisha dolzarb vazifa bo‘lib qoladi.

Joriy yilning 18-24-noyabr kunlari Pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’limi boshqaruv hamda pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institutida German Sparkassenstiftung for International Cooperationning katta tajribaga ega master-trenerlari tomonidan tadbirkorlikni tashkil etish va uni boshqarishning reallikka yaqin bo‘lgan “Micro Business Game” simulatsiyasiga bag‘ishlangan seminar o‘tkazildi. Ushbu biznes o‘yin tadbirkorlik va moliya sohasidagi nazariy bilimlarni nafaqat olish, balki o‘yin shaklda amaliyotda qo‘llash hamda bilim olishda yutuqlarni sezilarli darajada oshirishga imkon beradi. Ushbu seminar trening kelgusida hududlarda ham o‘tkazilishi rejalashtirilgan. Axborot xizmati

Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi Koreya Respublikasining Eksport-import banki bilan hamkorlikda kasb-hunar maktablarida ta’lim jarayonlarini raqamlashtirish bo‘yicha hamkorlikda investitsion loyihani amalga oshirish masalalari bo‘yicha Vazirlik va “Tech University of Korea” konsorsiumi o‘rtasida muzokara olib borildi. Hamkorlikda amalga oshirilishi rejalashtirilayotgan loyiha doirasida respublikadagi kasb-hunar maktablarini zamonaviy kompyuter to‘plamlari, elektron doskalar va 3D printerlar bilan jihozlash hamda fan dasturlarini yangilash bo‘yicha ishlar olib boriladi. Loyihada Vazirlik huzuridagi Professional ta’limni rivojlantirish institutida Raqamli laboratoriya va respublikaning 13 ta hududida kontentlar yaratish va elektron darsliklar yaratish bo‘yicha studiyalar hamda 14 ta hududda VR shourumlari tashkil etiladi Shuningdek, zamonaviy o‘qitish tizimlariga asoslangan o‘quv qo‘llanmalar ishlab chiqiladi va AR/VR kontentlar yaratiladi hamda 300 dan ortiq mutaxassislar uchun Koreya Respublikasida va O‘zbekistonda malaka oshirish kurslari tashkil etiladi.