Professional ta’lim tizimi o‘quvchilarini xorijiy tajribalar asosida moliyaviy savodxonligini oshirishga qaratilgan “German Sparkassenstiftung for International Cooperation” tashkiloti bilan hamkorlikda professional taʼlim tizimi pedagog kadrlarini Germaniya metodikasi asosida tadbirkorlik koʻnikmalariga oʻqitish yoʻlga qoʻyilgan. Hamkorlik doirasida joriy yilning 16-23 iyul kunlari 19 nafar professional taʼlim tizimi pedagog-kadrlari Germaniyaning Landshut shahrining “Sparkassenakademie Beyern” akademiyasida Germaniyada dual taʼlim tizimi, “WISO darsi” misolida oʻquv jarayonlari, taʼlim dasturlarini ishlab chiqish metodikalari, taʼlim sifatini oshirish boʻyicha xalqaro ekspertlar tomonidan malaka oshirdilar. Mazkur tajribalar asosida xalqaro ekspertlar bilan birgalikda professional ta’lim muassasalari o‘quvchilarining moliyaviy savodxonligini oshirishga qaratilgan simulyatsion va kompetensiyaga asoslangan “Biznes asoslari” o‘quv dasturi ishlab chiqildi. Ushbu o‘quv dasturining maqsadi, o‘quvchilarga o‘z biznes-g‘oyasini amalga oshirish va shaxsiy daromadga ega bo‘lish hamda daromadlarini oshirish uchun o‘zining shaxsiy tadbirkorlik korxonasiga asos solishga o‘rgatishdan iborat. O‘quv dastur 3 ta "simulyatsion o‘yin"dan iborat bo‘lib, ular “Jamg‘arma o‘yini” simulyatsiyasi 18 soat bo’lib, shundan, 12 soat biznes o‘yin, 6 soat nazariy dars; “Mikro biznes o‘yini” simulyatsiyasi 30 soat bo’lib, shundan, 22 soat biznes o‘yin, 8 soat nazariy dars; “Biznesni rejalashtirish va kredit olish bo‘yicha suhbatga tayyorgarlik ko‘rish” o’yini 12 soat bo’lib, shundan, 6 soat nazariy dars, 6 soat amaliy mashqlardan iborat etib belgilangan. “Biznes asoslari” o‘quv dasturi 2023/2024-o‘quv yilidan joriy etilib, unda o‘quv jarayoni maxsus jihozlangan auditoriyada tashkil etilishi, auditoriyada dars jarayonlari bir vaqtda ikki nafar pedagoglar tomonidan, kichik guruhlarga ajratilgan holda olib borilishi, shuningdek, har bir o‘quv jarayoni simulyatsiya uchun zarur bo‘lgan moddiy va metodik ta’minot vositalari yordamida tashkil etilishi rejalashtirilgan. Bunda Germaniyaning “German Sparkassenstiftung for International Cooperation” tashkiloti hududdagi barcha professional ta’lim muassasalarini “Jamg‘arma o‘yini”, “Mikro biznes o‘yini”, “Biznesni rejalashtirish va kredit olish bo‘yicha suhbatga tayyorgarlik ko‘rish” simulyatsion o’yinlari uchun zarur bo’ladigan moddiy va metodik ta’minot vositalari bilan ta’minlashni o‘z oldiga maqsad etib belgilab qo‘ygan. “Biznes asoslari” o‘quv dasturini joriy etishda o‘quv jarayonlari Germaniya tajribasidan kelib chiqib simulatsion o‘yinlar, Noy-hau sessiyalar, enerjayzerlar, amaliy mashqlar, ishtirokchilarning taqdimotlari va feedback kabi usullardan foydalanib tashkil etiladi. “Biznes asoslari” o‘quv dasturi davomida o‘quvchilar tomonidan o‘zlashtirilgan bilim va ko‘nikmalar ichki nazorat bo‘yicha amaldagi tartib asosida baholanishi belgilangan. Baholash usullari yozma, og‘zaki, savol-javob, test, amaliy topshiriqlar, ishbilarmonlik-vaziyatli rolli o‘yinlarni bajarish orqali o‘quvchilarning o‘quv elementini o‘zlashtirish natijalarini aniqlashga imkon beradi.

Worldskills International harakati 1946 yilda Ispaniyada tashkil topgan. Worldskills tashkiloti kasblarni xalqaro darajada tayyorlashga qo‘yiladigan standart talablarini ishlab chiqadi. Ushbu standartlar asosida kasblar tayyorlanadi va o‘quvchilarning tayyorgarlik darajasiga baho berish maqsadida har 2 yilda bir marta xalqaro darajadagi kasb chempionatlari o‘tkaziladi. Hozirda ushbu tashkilotga 85 ta davlat a’zo. O‘zbekiston 2020 yil 17 yanvarda 83- a’zo davlat sifatida ushbu harakatga qo‘shildi. Hozirda 101 ta kompetensiya bo‘yicha kasbiy standartlar ishlab chiqilgan. Bugungi kungacha 45 ta xalqaro chempionatlar o‘tkazilgan. 2022 yil Shanxay (Xitoy)da 46-xalqaro chempionat o‘tkazilishi rejalashtirilgan. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 6 noyabrdagi "O‘zbekistonning yangi taraqqiyot davrida ta’lim-tarbiya va ilm-fan sohalarini rivojlantirish chora tadbirlari to‘g‘risida" PF-6108-son Farmonida 2021/2022 o‘quv yilidan boshlab professional ta’lim muassasasilarida Worldskills standartlari asosida o‘qitish yo‘lga qo‘yish topshirig‘i berilgan. Ushbu topshiriqlar ijrosini ta’minlash maqsadida 2021 yil 01 iyul kuni Pedagogik innovatsiyalar institutida ”Worldskills Uzbekistan” assotsiatsiyami bilan hamkorlik memorandumi imzolandi. Mazkur memorandum asosida kelgusida professional ta’lim muassasalarida faoliyat ko‘rsatayotgan ishlab chiqarish ta’lim ustalari va maxsus fan o‘qituvchilari Worldskills standartlari bo‘yicha ”Worldskills Uzbekistan” assotsiatsiyasida malakalarini oshirishadi. Malaka oshirish yakunida, kasbiy amaliy imtixonlardan ijobiy o‘tgan tinglovchilarga Ekspertlik sertifikatlari beriladi. Ushbu sertifikat bilan ular ta’lim muassasasida Worldskills kompetensiyalari bo‘yicha o‘quvchilarga kasb o‘rgatish va Demonstrativ imtixon olish vakolatiga ega bo‘ladi. Ushbu memorandumni imzolash jarayonida Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Professional ta’limni o‘quv-metodik muvofiqlashtirish bosh boshqarmasi boshlig‘i O‘tkir Alijonov, bosh boshqarma o‘rinbosari Anvar Allabergenov, “WorldSkills Uzbekistan”- ishchi kasblarni rivojlantirish va ommalashtirish assotsiatsiyasi Boshqaruv kengashi raisi Farrux Juraev, assotsiatsiyasi mutaxassislari Nigora Shaaxmedova, Ibroxim Kayumov va Iskandar Razыkovlar, Pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’limi boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institut direktori Zayniddin Xudayberdiev, direktor o‘rinbosarlari va bo‘lim boshliqlari ishtirok etishdi. YouTube va Zoom dasturi orqali ushbu jarayon jonli efirga uzatildi. Professional ta’lim muassasasi pedagog kadrlari va raxbar xodimlari ushbu jarayonni onlayn shaklda kuzatib bordi. Memorandum yakunida Oliy ta’lim vazirligi, institut va assotsiatsiya xodimlari kelgusida bajariladigan ishlar to‘g‘risida kelishib olishdi. Kelishuvga ko‘ra, kelgusida birinchi bosqichda 2000 dan ortiq ishlab chiqarish ta’limi ustalari assotsiatsiyaning ekspertlari tomonidan malakasi oshirilishi, ikkinchi bosqichda, Assotsiatsiya ekspertlari hamkorligida Worldskills standartlari asosida yangi formatdagi ta’lim standartlari, o‘quv reja va dasturlarni yaratish, uchinchi bosqichda hamkorlikda Worldskills chempionatlarini hududiy va Respublika miqiyosida o‘tkazilishi belgilab olindi.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoev rahbarligida 2024 yil 5 fevral kuni “Ta’lim, sog‘liqni saqlash, raqamlashtirish, madaniyat va sport yo‘nalishlari bo‘yicha 2024 yilgi ustuvor vazifalar to‘g‘risida”gi kengay tirilgan tarzda o‘tkazilgan videoselektorda hamda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2023 yil 7 dekabrdagi “Professional ta’limda kredit-modul tizimini joriy etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 648-son qarorida texnikumlarda kredit modul tizimi joriy etilishi belgilab berilgan. Shu maqsadda, joriy yilning 1-4 aprel kunlari “Texnikumlarda kredit-modul tizimi bo‘yicha ta’lim dasturlarini ishlab chiqish” mavzusida 500 dan ortiq OTMlari professor-o‘qituvchilari hamda texnikumlarda faoliyat olib borayotgan pedagoglar uchun “oflayn” shaklda, KHMlari va kolejlarning kasb va mutaxassisliklari bo‘yicha ta’lim dasturlarini takomillashtirish va yangisini ishlab chiqish yuzasidan ish beruvchi korxona va tashkilotlar hamda professional ta’lim muassasalari pedagoglaridan iborat 700 nafardan ortiq Ishchi guruh a’zolari uchun “onlayn” shaklda o‘quv-uslubiy seminar tashkil etilishi rejalashtirilgan. Seminarni o‘tkazishdan maqsad: Umumiy qabul qilingan ta’limning kredit-modul texnologiyasining o‘ziga xos tomonlaridan biri xalqaro umumta’lim standartlariga mos kelishi va ta’lim to‘g‘risidagi hujjatlarni qabul qilish muammolari, jahon tendensiyalarini hisobga olgan universal ta’lim dasturi, akademik erkinlik va o‘quv dasturlari variativligini o‘rganish. Respublika ta’lim muassasalarida o‘qitishning kredit-modul texnologiyasini joriy etish milliy ta’lim tizimini isloh qilishdagi jahon tendensiyalariga asoslanishini seminar a’zolariga yetkazish. Seminarning vazifasi: kredit-modul ta’lim tizimiga o‘tish jarayonining zamonaviy tendensiyalari va mexanizmlarini chuqur o‘rganish, tahlil qilish hamda professional ta’lim tizimi o‘quvchilarining kredit-modul ta’limiga moslashish muammosi hamda uslubiy asoslarini o‘rganish natijasida professional ta’lim tizimida 90 dan ortiq kasb va mutaxassisliklar bo‘yicha kredit-modulli ta’lim dasturlarini ishlab chiqishdan iborat. Yetarli “kredit” to‘plagan bitiruvchilarga o‘zlashtirish ko‘rsatkichlariga ko‘ra “2+2” yoki “2+3” dasturlari asosida oliy ta’lim muassasalarining ikkinchi yoki uchinchi kurslarida to‘plangan kreditlar tan olingan holda ta’limni davom ettirish imkoniyatini yaratiladi.

Avgust seminari yalpi majlisini Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirining birinchi o‘rinbosari K.Karimov kirish so‘zi bilan ochib berib, professional ta’lim tizimida erishilgan yutuqlar hamda professional ta’limni rivojlantirish bo‘yicha kelgusida har bir rahbarlar belgilab olishi lozim bo‘lgan ustuvor vazifalar haqida to‘xtalib o‘tildi. Avgust seminarlarida professional ta’lim muassasalari rahbarlari va pedagogik kadrlarga ta’lim tizimi bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar, yangi ishlab chiqilgan o‘quv-me’yoriy hujjatlarni mazmun mohiyatini tushuntirish, ilg‘or xorijiy tajribalar asosida o‘qitish usullarini joriy etish bo‘yicha tajriba almashilishi maqsad qilib qo‘yilgan. Avgust seminarlari ta’lim sohalar bo‘yicha 19 ta sho‘balari joriy yilning 28 avgustiga qadar davom etib barcha o‘qituvchi va ishlab chiqirish ustalari qamrab olinadi.

10 fevral kuni Pedagogik innovatsiyalar institutida GIZ-Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyatining “Markaziy Osiyoda iqtisodiy o'sish sektorlari uchun professional ta'lim (PECA V)” loyihasi doirasida uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Uchrashuvda GIZ Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyatining Katta maslahatchi Tomas Lyuks, professional ta'lim bo'yicha maslahatchi Anvar Allaberganov, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, Pedagogik innovatsiyalar instituti, “O‘zbekoziqovqatxolding” xolding kompaniyasi AJ, "O‘zdonmahsulot" AK kabi hamkor tashkilotlar vakillari ishtirok etishdi. “Markaziy Osiyoda iqtisodiy oʻsish sektorlari uchun kasbiy taʼlim” (PECA V) loyihasi doirasida professional taʼlim boʻyicha 2022 yilga moʻljallangan ish rejasi muhokama qilindi. Ushbu loyihaning asosiy maqsadi Markaziy Osiyoda iqtisodiyotning o‘sib borayotgan tarmoqlarini talab yuqori bo‘lgan malakali mutaxassislar va menejerlar bilan ta’minlash uchun professional ta’lim tizim salohiyati oshirishdir. Axborot xizmati