O‘zbekiston Respublikasi so‘ngi yillarda xorijiy va MDHning bir qator ta’lim muassasalari hamda loyihalar doirasidagi tashkilotlar bilan professional ta’lim tizimini yanada rivojlantirish maqsadida sezilarli darajada hamkorlik ishlarini amalga oshirmoqda. Jumladan, Pedagogik innovatsiyalar instituti va Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlantirish instituti (IRPO), Rossiya xalqlar do‘stligi universiteti (RUDN) hamda Belarus Respublikasi Professional ta’lim respublika instituti (RIPO) bilan tuzilgan o‘zaro hamkorlik to‘g‘risidagi kelishuvlar (Memorandumlar) asosida jumladan, 2022 yilda Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlanish instituti (IRPO) bilan imzolangan hamkorlik yo‘l xaritasiga muvofiq bir qator ishlar olib borilmoqda. Xususan, tegishli modulli dasturlarni shakllantirishga doir zamonaviy uslubiy yondashuvlar bo‘yicha axborot-uslubiy seminarlar, professional ta’limini rivojlantirishning zamonaviy tendensiyalariga bag‘ishlangan onlayn konferensiya, o‘quv seminarlar va boshqa bir qator axborot-uslubiy tadbirlar bo‘lib o‘tdi. Tarbiya jarayoni professional ta’lim tizimining ajralmas qismi ekanligini inobatga olingan xolda professional ta’lim tizimidagi joriy ta’lim-tarbiya ishlari va talabalar ijodiy jamoalarining ilg‘or tajribalarini almashish masalalariga bag‘ishlangan qo‘shma davra suhbatlari tashkil etildi. Hamkorlikni davom ettirish maqsadida bugun 13-mart sanasida Pedagogik innovatsiyalar instituti hamda Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlantirish instituti (IRPO) o‘rtasida hamkorlik to‘g‘risidagi kelishuvlar (Memorandum)ni amalga oshirish bo‘yicha 2023-2024 yillarga mo‘ljallangan Chora-tadbirlar rejasini imzolash tadbiri o‘tkazildi. Tadibirda Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlantirish instituti (IRPO) tomonidan institut rektori Zolotareva Nataliya Mixaylovna, Xalqaro va hududlararo aloqalar bo‘limi boshlig‘i Markelova Yuliya Vladimirovna va bosh mutaxassis Oleynikova Olga Nikolayevnalar hamda Pedagogik innovatsiyalar instituti tomonidan institut direktori Xudayberdiyev Zayniddin Yavkachevich, direktor o‘rinbosarlari, tegishli boshqarma va bo‘lim boshliqlari qatnashdi. Ushbu tadbirdan oldin ikkala institut vakillari tomonidan birgalikda bajarilishi kutayotgan muhim masalalar muhokama etildi, ularni ijrosini ta’minlashga yo‘naltirilgan hamkorlikdagi harakatlar rejasi tahlil qilindi Shuningdek, Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlantirish instituti vakillari tomonidan Pedagogik innovatsiyalar institutida “O‘quv materiallari va modullarini loyihalash texnologiyasi” mavzusida Institut professor-o‘qituvchilari, mutaxasislar va tinglovchilar uchun amaliy seminar bo‘lib o‘tdi. Mazkur hamkorlik kelishuvning maqsadi professional ta’lim tizimida ish beruvchilarning talablariga mos o‘rta bo‘g‘in mutaxassislarni tayyorlash va xalqaro tajribalarni o‘rganish, tahlil qilishdan iborat. Ushbu hamkorlik kelishuvi birlamchi ravishda professional ta’lim tizimiga yangicha yondashuv asosida qarashlarni shakllantirish va xalqaro tajribalarni qo‘llagan holda kerakli jihatlarini mavjud tizimga tadbiq qilish bilan bog‘liq bo‘lgan masalalarni ko‘rib chiqish va takliflar kiritishdan iborat. Professional ta’limni rivojlantirish instituti (IRPO) bilan hamkorlik olib borishda quyidagi vazifalar ko‘zda tutilgan: • Rossiya Federatsiyasi va O‘zbekiston Respublikasi professional ta’lim tizimi o‘qituvchilari uchun hamkorlikda me’yoriy hujjatlarni ishlab chiqish, o‘quv dasturlarining qo‘shma paketlarini yaratish sohasida ish olib borish; • O‘zaro hamkorlik rejasiga asosan Rossiya Federatsiyasi va O‘zbekiston Respublikasining professional ta’limi tizimi o‘qituvchilarining malakasini oshirish dasturlari doirasida yangi uslub va raqamli texnologiyalardan foydalangan holda kamida 5 ta modullar to‘plami yaratish va ularning dasturlarni ishlab chiqish; • Professional ta’limi tizimidagi rahbar va pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish sohasida tajriba almashishni tashkil etishda institutlar professor-o‘qituvchilari, o‘qituvchilari va ishlab chiqarish ta’limi ustalarining malakasini oshirish bo‘yicha o‘quv-seminar va treninglar tashkil etish va o‘tkazish; • Ilmiy-tadqiqot ishlarini amalga oshirish va ilmiy kadrlar tayyorlash bo‘yicha hamkorlik sohasida O‘zbekiston Respublikasi va Rossiya Federatsiyasi yosh olimlari o‘rtasida qo‘shma ilmiy tadqiqotlar o‘tkazish, xamkorlik loyihalarida ishtirok etish, ilmiy-tadqiqot ishlarini olib borish maqsadida aloqalarni o‘rnatish va o‘zaro hamkorlikni kengaytirishga ko‘maklashish; • Professional ta’limni rivojlanish instituti va Pedagogik innovatsiyalar instituti tomonidan xamkorlikda o‘tkaziladigan tadqiqotlar natijalari bo‘yicha ilmiy-amaliy, axborot-uslubiy seminarlari tashkil etish, ilmiy maqolalarni chop etish. Bugungi hamkorlikni davom ettirish va amalga oshirish bo‘yicha imzolangan Chora-tadbirlar rejasining bajarilishi shubhasiz ikki mamlakatning professional ta’lim tizimini rivojlantirishda o‘zining ijobiy samarasini beradi.

Joriy yilning 12-oktabr kuni Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi, Energetika vazirligi va sohadagi yirik ish beruvchilar vakillari Shirin energetika kollejida Saudiya Arabistonning “ACWA Power” kompaniyasining O‘zbekiston bo‘yicha menejeri Jon Zaidi boshchiligidagi delegatsiya bilan uchrashuv o‘tkazdi. Unda “ACWA Power” kompaniyasi bilan Shirin energetika kollejida kelgusi 5 yilda o‘rta bo‘g‘in kadrlarini tayyorlash borasidagi hamkorlik yo‘nalishlari muhokama qilinib, kollejda ta’lim sifatini ta’minlash, xalqaro ta’lim dasturlarini keng joriy etish, yoshlarni chet tillariga o‘qitish, yangi yo‘nalishlarni ochish, o‘qituvchilar malakasini oshirish, boshqaruv bo‘yicha ISO sertifikatini olish hamda xalqaro akkreditatsiyadan o‘tkazish masalalarida birga ishlashga kelishib olindi. Bundan tashqari Shirin energetika kollejini sohada o‘rta bo‘g‘in kadrlarini tayyorlash va malakasini oshirish bo‘yicha tayanch ta’lim muassasasi sifatida belgilanishi hamda shu asosda zaruriy tayyorgarlik ishlarini olib borishda “ACWA Power” kompaniyasi asosiy hamkor sifatida faoliyat ko‘rsatishi bo‘yicha kelishuvga erishildi. Shuningdek, monitoring va baholash bo‘yicha jalb etilgan xalqaro ekspertlarning ta’lim sifati bo‘yicha dastlabki baholash xulosalari bo‘yicha ta’lim muassasasi rahbarlariga tegishli ko‘rsatmalar berildi. Tadbir so‘nggida, kollejda kadrlar tayyorlash jarayonini yangi bosqichga olib chiqish hamda hamkorlikni kengaytirish maqsadida Shirin energetika kolleji, Saudiya Arabistonining “Energy and Water Academy” (EWA) va “First National Operation and Maintenance” Co. Ltd. (Nomac) o‘rtasida kelishuv shartnomasi imzolandi.

Oliy ta’lim fan va innovatsiyalar vazirining 2023-yil 31-maydagi “Professional ta’lim tizimida modulli ta’lim dasturlarini ishlab chiqish” bo‘yicha 240-sonli buyrug‘i ijrosini ta’minlash maqsadida 2023/2024-o‘quv yilida dual ta’lim shakli joriy etiladigan va “WorldSkills” standartlari singdiriladigan kasb va mutaxassisliklardan modulli ta’lim dasturlarini ishlab chiqish bo‘yicha yo‘nalishlar kesimida 230 nafar malakali mutaxassislardan iborat 3 ta ishchi guruh tuzilgan. Shunga ko’ra, joriy yilning 5-8 iyun kunlari ushbu ishchi guruhlar ishtirokida Pedagogik innovatsiyalar institutida “Professional ta’lim tizimida modulli ta’lim dasturlarini ishlab chiqish” bo‘yicha yo‘nalishlar kesimida seminar-treninglar tashkil etildi. Ushbu seminarda 168 nafar professional ta’lim muassasalari pedagog kadrlari, 17 nafar oliy ta’lim muassasalari professor-o‘qituvchilari, 47 nafar vazirlik va idoralar, korxona va tashkilotlarning malakali mutaxassislar jalb qilindi.

Bohor ayyomi kirib kelishi, “Navro‘z” umumxalq bayramini munosib nishonlash hamda muborak Ramazon oyini munosib tarzda o‘tkazish munosabati bilan mamlakatimizda obodonlashtirish, ko‘kalamzorlashtirish va manzarali, mevali ko‘chatlarni o‘tkazish hamda xodimlar orasida mehr-oqibat va o‘zaro hamjihatlik muhitini yanada mustahkamlash maqsadida, Professional ta’limni rivojlantirish institutida 2024-yil 16-mart kuni umumxalq xayriya hashari o‘tkazildi. Institut binolari ozoda holatga keltirildi, begona o‘tlar, chiqindi va axlatlar olib tashlandi, ekin yerlari ag‘darildi hamda gul va daraxtlarga shakl berildi, qo‘shimcha mevali, manzarali daraxtlar va gul ko‘chatlari o‘tqazildi. Isitish tizimlari, yong‘in xavfsizlik anjomlari ham nazoratdan o‘tkazildi.

Shavkat Mirziyoyev 4-oktabr kuni professional taʼlim sifatini oshirish hamda aholini kasb-hunarga oʻqitish boʻyicha yangi tashabbuslar taqdimoti bilan tanishdi. Bu haqda Prezident matbuot xizmati xabar berdi. Iqtisodiyotni rivojlantirishda professional taʼlim alohida oʻrin tutishi qay etildi. Xususan, taraqqiy etgan davlatlarda oʻquvchilarning 75 foizigacha kasbiy taʼlim bilan qamrab olingan. Mamlakatda ham bu soha mehnat bozori talablari asosida rivojlantirib kelinmoqda. Oʻrta boʻgʻin mutaxassislari, asosan, ikki yoʻnalishda – Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi tizimidagi kasb-hunar maktablari va texnikumlar hamda Kambagʻallikni qisqartirish va bandlik vazirligiga qarashli monomarkazlarda tayyorlanmoqda. Bugungi kunda 689 ta professional taʼlim muassasasida 714 ta kasb va mutaxassislik hamda 20 ta “Ishga marhamat” monomarkazida aholiga 54 ta kasb va 6 ta xorijiy til oʻrgatilmoqda. Oʻquvchilarga bir vaqtda ham oʻqish, ham ishlab daromad topish imkonini beradigan “dual taʼlim” shakli joriy etildi. Bu tizim samarasida 2 ming korxona bilan birgalikda 6 ming yigit-qiz oʻqitilmoqda. Shuningdek, yoshlarga 9-sinfdan keyin kasb-hunar maktabi, 11-sinfdan esa kollej va texnikumda turli mutaxassisliklar oʻrgatilmoqda. Shu bilan birga, sohada muayyan boʻshliqlar ham borligi aytildi. Ayrim taʼlim dasturlari hayot talabi bilan bogʻlanmagan. Professional taʼlim maktab oʻquvchilarini oʻziga jalb qila olmayapti. Oqibatda mavjud quvvatlar toʻla ishlatilmayapti. Monomarkazlar oʻrta boʻgʻin kadrlariga boʻlgan ehtiyojni toʻliq qondira olmayapti. Bitiruvchilarga malaka razryadi berish joriy etilmagani sababli ular qoʻshimcha imtihon topshiryapti. Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi bilan professional taʼlim oʻrtasida hamkorlik yoʻq. Chet tillarini oʻrgatish va tasdiqlovchi hujjat berish boʻyicha ishlar yetarli emas. Ushbu kamchiliklarni bartaraf etib, kasbga oʻqitish sifatini oshirish maqsadida tegishli vazirliklar tomonidan yangi takliflar ishlab chiqilgan. Taqdimotda mutasaddilar shu borada atroflicha axborot berdi. Mazkur takliflarda xorijiy taʼlim dasturlarini joriy etish, bitiruvchilar malakasining ichki va tashqi bozorda tan olinishini taʼminlash, oʻquvchilarni kollej va texnikumlarga kengroq jalb etish, monomarkazlarda kasbga oʻqitish sifatini yaxshilash chora-tadbirlari nazarda tutilgan. Davlat rahbari ushbu takliflarni takomillashtirish boʻyicha qoʻshimcha topshiriqlar berdi. Aholi bandligi eng muhim masala ekani, yoshlarga kasb-hunarlarni tumanlar ixtisoslashuvidan hamda korxonalar ehtiyojidan kelib chiqib, aniq yoʻnalishlar boʻyicha oʻrgatish kerakligi taʼkidlandi. Kasblar va professional taʼlim klassifikatorlarini bosqichma-bosqich yangilab, xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish, professional taʼlim muassasalarini maktab va oliy oʻquv yurtlari bilan uzviy bogʻlash muhimligi aytildi. Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi barcha kasb-hunar taʼlimi muassasalarini yaxlit tizim sifatida muvofiqlashtirishi belgilandi. Kelgusi oʻquv yilidan har bir viloyatda dunyo tan olgan dastur asosida kasb-hunarga oʻqitish yoʻlga qoʻyiladi. Ularning bitiruvchilari xalqaro malaka va xorijiy til sertifikatiga ega boʻladi. Shuningdek, ilgʻor kasbiy taʼlim va kasbga oʻqitish sifatini taʼminlash mezonlari tatbiq etiladi. Monomarkazlarda kasblar ish beruvchilarning buyurtmasi asosida oʻqitiladi, bu bitiruvchilarning ishga joylashishida muhim omil boʻladi. Mutasaddilarga professional taʼlim tizimini rivojlantirishning yilma-yil dasturini ishlab chiqish vazifasi qoʻyildi.