Mutaxassislarning fikricha, malakali kadrlar yetishmasligi mamlakat iqtisodiyotini rivojlantirishga toʻsqinlik qilmoqda. Oʻzbekiston Osiyo taraqqiyot banki bilan birgalikda “Zamonaviy iqtisodiyot uchun koʻnikmalarni rivojlantirish” loyihasini amalga oshirishga kirishmoqda. Bu haqda Spotʼga Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi xabar berdi. Vazirlar Mahkamasining 2-fevraldagi qarori bilan loyihani amalga oshirish rejasi tasdiqlandi. Uni amalga oshirish bilan Oʻzbekiston tomonidan Mehnat vazirligi va Oliy taʼlim vazirligi shugʻullanadi. Loyiha byudjeti $162 mln ni tashkil etadi, shundan $93 mln OTB mablagʻlari hisobidan ajratiladi. Ushbu tashabbus mehnat bozori va kasb-hunar taʼlimi tizimi oʻrtasidagi aloqani mustahkamlaydi. Bundan tashqari, bu ishsizlar va yoshlarni kasb-hunarga oʻqitish sifatini oshirishga, bandlik va ish beruvchilar qoniqishini oshirishga xizmat qiladi. Mutaxassislarning fikricha, Oʻzbekiston iqtisodiyoti barqaror oʻsib borayotganiga qaramay, malakali kadrlar yetishmasligi uning rivojlanishi va xorijiy sarmoyalarni jalb etishiga toʻsqinlik qilmoqda (buni Jahon banki ham taʼkidlagan). OTB maʼlumotlariga koʻra, firmalarning 35%i oʻsish uchun toʻsiq sifatida malaka yetishmasligini koʻrsatadi. Sanoat korxonalarining 49%i malakali ishchilarni topishda muammolarga duch kelmoqda. Hukumat kasb-hunar taʼlimi va kadrlar tayyorlashni takomillashtirish boʻyicha qator chora-tadbirlarni amalga oshirdi. Ushbu loyiha ularni amalga oshirishni qoʻllab-quvvatlash maqsadida ishlab chiqilgan, deya taʼkidlaydi vazirlik. Loyiha Mehnat vazirligi tizimidagi 14 ta kasb-hunarga oʻqitish markazlari hamda 6 ta kollej va texnikumlarning infratuzilmasini yaxshilashga xizmat qiladi. Ularga zamonaviy oʻquv va oʻquv-ishlab chiqarish uskunalari, taʼmirlash ustaxonalari xarid qilinadi. Bundan tashqari, kasb-hunar taʼlimi tashkilotlari uchun oʻquv dasturlari, talablar va standartlar ishlab chiqiladi. Kasbiy malaka oshirish boʻyicha milliy va tarmoq kengashlarini tashkil etish. Shuningdek, 2021-yil oktyabr oyida tashkil etilgan Mehnat bozorini oʻrganish institutining salohiyatini kuchaytirish rejalashtirilgan. Ushbu qadam mehnat bozori toʻgʻrisidagi maʼlumotlarni toʻplash va tahlil qilishni, shuningdek, ishchi kuchiga boʻlgan talabni prognoz qilishni yaxshilashga yordam beradi. Loyiha aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlarini, xususan, ayollar va imkoniyati cheklangan shaxslarni kasbga oʻqitishni qoʻllab-quvvatlaydi. Bundan tashqari, oʻqituvchilar, instruktorlar va ishlab chiqarish taʼlimi ustalari oʻz malakalarini oshiradilar. Loyiha kamida quyidagilarga yordam berishi kutilmoqda: 10 000 nafar texnikum va kasb-hunar talabalari; 48 ming ish izlovchi, shu jumladan 500 nafar nogironlar; kollejlar va texnikumlarda 600 ixtisoslashtirilgan oʻqituvchi va oʻqituvchilar; Ushbu muassasalarning 100 nafar rahbarlari va xodimlari; Davlat bandlik xizmati tizimida 1200 nafar xodim va 210 nafar rahbar. Manba: spot.uz

2023-yil 9-iyun kuni Oliy taʼlim fan va innovatsiyalar vaziri Ibrohim Abdurahmonov Andijon, Namangan va Fargʻona viloyatlari professional taʼlim muassasalari rahbarlari bilan muloqot oʻtkazdi. Yigʻilishda 2023/2024-oʻquv yili uchun qabul jarayonlariga tayyorgarlik, dual taʼlim shaklini rivojlantirish, oʻquv-metodik taʼminotni yaxshilash, oʻquvchilarining ishlab chiqarish amaliyotlariga jalb etish kabi masalalar muhokama qilindi. Hozirda Andijon viloyatida 33 ta kasb-hunar maktabi, 16 ta kollej, 18 ta texnikum, Namangan viloyatida 27 ta kasb-hunar maktabi, 16 ta kollej, 19 ta texnikum, Fargʻona viloyatida 32 ta kasb-hunar maktabi, 21 ta kollej, 23 ta texnikum faoliyat yuritmoqda. 2023/2024-oʻquv yili professional taʼlim muassasalariga oʻquvchilar qabulini yuqori saviyada shaffof tashkil etish maqsadida elektron platformadan unumli foydalanilish zarurligi qayd etildi Yigʻilishda shuningdek, dual taʼlim, yaʼni taʼlim muassasasi bilan ish beruvchi korxona hamkorlikda oʻquvchilarni oʻqitish tizimini yanada kengaytirish va dual taʼlim shakli boʻyicha qabul parametrlarini oshirish lozimligi taʼkidlandi. Professional taʼlim muassaslarida xorijiy tillarni oʻrgatish, bunda oliy taʼlim muassasalari pedagog-kadrlari, professor-oʻqituvchilarini jalb etish amaliyoti ham bugungi kunda dolzarb boʻlib, bu borada qator texnikum va kollejlarda ishlar yoʻlga qoʻyilgan. Vazir ushbu amaliyotni yanada kengaytirish orqali bitiruvchilarning ichki va tashqi mehnat bozorida raqobatbardoshligini oshirish lozimligini qayd etdi.

Joriy yilning 26-oktabr kuni German Sparkassenstiftung for International Cooperation tashkiloti bilan hamkorlikda Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining professional ta’lim bo‘yicha ma’sullari, Professional ta’limni rivojlantirish institut rahbariyati bilan birgalikda “Karyerani rivojlantirish kursi” oʻquv dasturining taqdimoti tashkil etilib, ushbu taqdimotda kasb-hunar maktablarining biznes asoslari fani o‘qituvchilari ishtirok etdilar. Mazkur taqdimot Germaniyalik mutaxassis va xalqaro ekspert Doktor Pavel Utitz tomonidan olib borilib, unda kasb-hunar maktab oʻquvchilarida bo‘sh ish o‘rinlari e’lonlarini topish, CV maʼlumotnomalarni yaratish tartibi, ish topishga moʻljallangan yo‘llanma xat loyihasini tayyorlash, onlayn-ariza yozish masalalari, intervyuda ishtirok etish kompetensiyalarini shakllantirish bo‘yicha kasb-hunar maktabi o‘qituvchilarini ishlab chiqilgan dastur, o‘quv qo‘llanmasi va mavzularga mo‘ljallangan amaliy topshiriqlar bilan tanishtirdi hamda fikr-mulohaza almashildi. Eslatma: 2023-yil 23-yanvar kuni Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining professional ta’lim bo‘yicha ma’sullari va German Sparkassenstiftung for International Cooperation tashkiloti vakillari tomonidan Toshkent shahar va Toshkent viloyati kasb-hunar maktabining tadbirkorlik va biznes asoslari fani o‘qituvchilari uchun “Karyerani rivojlantirish kursi” o‘quv dasturini joriy etish bo‘yicha seminar tashkil etilib, 2023-yil fevral oyidan boshlab kasb-hunar maktablariga ushbu dasturni ta’lim jarayoniga joriy etish masalalari muhokama qilingan edi.

German Sparkassenstiftung for International Cooperation tashkiloti va GIZ o‘rtasidagi hamkorlik doirasida amalga oshirilayotgan “Moliyaviy va tadbirkorlik ta’limi sohasida o‘qituvchilar va kasb-hunar ta’limi muassasalari rahbarlarini tayyorlash va ularning malakasini oshirish” loyihasining Toshkent shahridagi professional ta’limini rivojlantirish institutida 2023-yil 16-28-oktabr kunlari ”Mikrobiznes o‘yini” hamda ”Biznesni rejalashtirish va bank suhbatlariga tayyorgarlik” modullari bo‘yicha seminar-treninglari bo‘lib o‘tdi. Ushbu treninglarda 36 nafar professional ta’limi muassasalari o‘qituvchilari va 14 nafar viloyat boshqarma ma’sullari qatnashdilar. Loyiha Germaniyaning iqtisodiy hamkorlik va rivojlantirish federal vazirligi (BMZ) tomonidan qo‘llab-quvatlangan bo‘lib, asosiy maqsadi moliyaviy va tadbirkorlik ta’limi bo‘yicha yagona o‘quv dasturini ishlab chiqish, shuningdek, professional ta’limi muassasalarining, shu jumladan to‘qimachilik sanoatining o‘qituvchilari va rahbarlarini zarur ko‘nikmalarga o‘rgatish va o‘rta professional ta’lim muassasalarini ushbu modullarni kelgusi amaliy o‘qitish jarayonida materiallar bilan ta’minlashdan iboratdir. Loyiha doirasida O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi bilan kelishilgan holda loyihani amalga oshirish jarayonida boshqa modullarni ham o‘qitish rejalashtirilgan. ”Mikrobiznes o‘yini” moduli xalqaro mutaxassislar Natasha Mundinger va Nargiza Iskakova hamda "Biznesni rejalashtirish va bank suxbatlariga tayyorgarlik" moduli Matias Vangler tomonlaridan olib borildi. Treninglar yakunida barcha ishtirokchilar German Sparkassenstiftung tashkiloti tomonidan muvaffaqiyatli qatnashganligi uchun sertifikatlar bilan taqdirlandilar. Ular o‘z navbatida multiplikatorlar sifatida viloyatlardagi professional ta’limi muassasalari o‘qituvchilarga shu modullar bo‘yicha seminarlar o‘tkazadilar.

2023-yil 26-may kuni Pedagogik innovatsiyalar, professional ta’lim boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularni malakasini oshirish instituti bosh mutaxassisi О‘.Farmonova tomonidan Toshkent viloyati Chinoz tuman 1-son kasb-hunar maktabining rahbar va pedagog xodimlari uchun “Umumkasbiy, maxsus fanlar va о‘quv amaliyotlarining о‘qitish materiallari tо‘plamlarini ishlab chiqish metodikasi” mavzusida uslubiy seminar tashkil etildi. Seminarda professional ta’lim dasturlari bо‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar hamda Oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2020-yil 4-sentabrdagi “Professional ta’lim muassasalari uchun о‘qitish materiallari tо‘plamlarini yaratishni tashkil etish tо‘g‘risida”gi 465-son buyrug‘iga asosan bugungi kunda professional ta’lim muassasalari о‘qituvchilari va ishlab chiqarish ta’limi ustalari tomonidan yaratilayotgan о‘qitish materiallari tо‘plami (О‘MT) tо‘g‘risida kerakli ma’lumotlar berib о‘tildi. О‘quvchilarga yetarli bilim, kо‘nikma va malakalarni berish uchun О‘MTning naqadar muhimligi va uni ommalashtirishda sifat va mazmunga e’tibor qaratish lozimligi alohida ta’kidlab о‘tildi va bu borada tegishli amaliy yordam kо‘rsatildi. Seminar sо‘ngida ta’lim dasturlari va О‘MTlarini yaratish bо‘yicha turli taklif va mulohazalar bildirildi.