Shavkat Mirziyoyev 4-oktabr kuni professional taʼlim sifatini oshirish hamda aholini kasb-hunarga oʻqitish boʻyicha yangi tashabbuslar taqdimoti bilan tanishdi. Bu haqda Prezident matbuot xizmati xabar berdi. Iqtisodiyotni rivojlantirishda professional taʼlim alohida oʻrin tutishi qay etildi. Xususan, taraqqiy etgan davlatlarda oʻquvchilarning 75 foizigacha kasbiy taʼlim bilan qamrab olingan. Mamlakatda ham bu soha mehnat bozori talablari asosida rivojlantirib kelinmoqda. Oʻrta boʻgʻin mutaxassislari, asosan, ikki yoʻnalishda – Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi tizimidagi kasb-hunar maktablari va texnikumlar hamda Kambagʻallikni qisqartirish va bandlik vazirligiga qarashli monomarkazlarda tayyorlanmoqda. Bugungi kunda 689 ta professional taʼlim muassasasida 714 ta kasb va mutaxassislik hamda 20 ta “Ishga marhamat” monomarkazida aholiga 54 ta kasb va 6 ta xorijiy til oʻrgatilmoqda. Oʻquvchilarga bir vaqtda ham oʻqish, ham ishlab daromad topish imkonini beradigan “dual taʼlim” shakli joriy etildi. Bu tizim samarasida 2 ming korxona bilan birgalikda 6 ming yigit-qiz oʻqitilmoqda. Shuningdek, yoshlarga 9-sinfdan keyin kasb-hunar maktabi, 11-sinfdan esa kollej va texnikumda turli mutaxassisliklar oʻrgatilmoqda. Shu bilan birga, sohada muayyan boʻshliqlar ham borligi aytildi. Ayrim taʼlim dasturlari hayot talabi bilan bogʻlanmagan. Professional taʼlim maktab oʻquvchilarini oʻziga jalb qila olmayapti. Oqibatda mavjud quvvatlar toʻla ishlatilmayapti. Monomarkazlar oʻrta boʻgʻin kadrlariga boʻlgan ehtiyojni toʻliq qondira olmayapti. Bitiruvchilarga malaka razryadi berish joriy etilmagani sababli ular qoʻshimcha imtihon topshiryapti. Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi bilan professional taʼlim oʻrtasida hamkorlik yoʻq. Chet tillarini oʻrgatish va tasdiqlovchi hujjat berish boʻyicha ishlar yetarli emas. Ushbu kamchiliklarni bartaraf etib, kasbga oʻqitish sifatini oshirish maqsadida tegishli vazirliklar tomonidan yangi takliflar ishlab chiqilgan. Taqdimotda mutasaddilar shu borada atroflicha axborot berdi. Mazkur takliflarda xorijiy taʼlim dasturlarini joriy etish, bitiruvchilar malakasining ichki va tashqi bozorda tan olinishini taʼminlash, oʻquvchilarni kollej va texnikumlarga kengroq jalb etish, monomarkazlarda kasbga oʻqitish sifatini yaxshilash chora-tadbirlari nazarda tutilgan. Davlat rahbari ushbu takliflarni takomillashtirish boʻyicha qoʻshimcha topshiriqlar berdi. Aholi bandligi eng muhim masala ekani, yoshlarga kasb-hunarlarni tumanlar ixtisoslashuvidan hamda korxonalar ehtiyojidan kelib chiqib, aniq yoʻnalishlar boʻyicha oʻrgatish kerakligi taʼkidlandi. Kasblar va professional taʼlim klassifikatorlarini bosqichma-bosqich yangilab, xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish, professional taʼlim muassasalarini maktab va oliy oʻquv yurtlari bilan uzviy bogʻlash muhimligi aytildi. Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi barcha kasb-hunar taʼlimi muassasalarini yaxlit tizim sifatida muvofiqlashtirishi belgilandi. Kelgusi oʻquv yilidan har bir viloyatda dunyo tan olgan dastur asosida kasb-hunarga oʻqitish yoʻlga qoʻyiladi. Ularning bitiruvchilari xalqaro malaka va xorijiy til sertifikatiga ega boʻladi. Shuningdek, ilgʻor kasbiy taʼlim va kasbga oʻqitish sifatini taʼminlash mezonlari tatbiq etiladi. Monomarkazlarda kasblar ish beruvchilarning buyurtmasi asosida oʻqitiladi, bu bitiruvchilarning ishga joylashishida muhim omil boʻladi. Mutasaddilarga professional taʼlim tizimini rivojlantirishning yilma-yil dasturini ishlab chiqish vazifasi qoʻyildi.

2023-yilning 15-may kuni Pedagogik innovatsiyalar institutitutida professional ta’lim muassasalarida faoliyat yuritayotgan pedagog kadrlar “Pedagogik yuklamalarini soddalashtirish va hisobot shakllarini kamaytirish” yuzasidan loyiha hujjatlarining muhokamasi o‘tkazildi. Seminarda Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi mutaxassisi, Pedagogik innovatsiyalar instituti mutaxassislari, professsional ta’lim tizimida faoliyat yuritayotgan rahbar-xodimlar ishtirok etishdi. Seminardan kо‘zlangan asosiy maqsad, pedagogik yuklamalarini soddalashtirish, hisobot shakllarini kamaytirish orqali ta’lim sifatini oshirish, pedagoglarni kо‘proq о‘z ustida ishlashi uchun xizmat qiladigan hujjatni shakllantirishdan iborat.

YUNESKOning O‘zbekistondagi vakolatxonasi tomonidan 2023-yil 10-mart kuni Pedagogik innovatsiyalar, professional ta’lim boshqaruv hamda pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institutida “O‘zbekistonda professional ta’lim va ko‘nikmalarni rivojlantirishda sifatni ta’minlash siyosati istiqbollari” mavzusida davra suhbati tashkil etildi. Mazkur davra suhbatida O‘zbekistonda professional ta’lim sifatini ta’minlash siyosati hamda bu borada tashkilotlarning roli va vazifalarini belgilash uchun ishtirokchilar bilan muloqotlar o‘tkazildi. Davra suhbatida YUNESKO ekspertlari Jan-mark Kasteyon, Belinda Smit, Baxtiyor Namozov va Mariko Fujisava, Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining boshqarma boshlig‘i O‘tkir Alijonov va bosh mutaxassisi Navbahor Sharipova, Pedagogik innovatsiyalar instituti direktori Zayniddin Xudayberdiyev, UNDP mutaxassisi Baxtiyor Ravjabov hamda TIQXMMI Milliy tadqiqot universiteti va Toshkent davlat agrar universiteti Bo‘ka agrotexnologiyalar texnikumi mutaxassislari ishtirok etishdi.

Joriy yilning 29-30 mart kunlari Pedagogik innovatsiyalar institutida Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati (GIZ)ning “O‘zbekiston kasb-hunar ta’limi tizimida islohot va modernizatsiya jarayonini qo‘llab-quvvatlash” loyihasi tomonidan Professional ta’lim tizimida DMS va LMS tizimlari uchun texnik talablarni ishlab chiqish bo‘yicha ishchi seminari tashkil qilindi. Ishchi seminarda Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati (GIZ), Germaniyaning APO-COACH kompaniyasi, Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi va Pedagogik innovatsiyalar instituti vakillari qatnashmoqda. Germaniyaning “APO-COACH” kompaniyasi eksperti Mayk Finsh DMS va LMS tizimlari uchun texnik talablarni ishlab chiqishning muhim jihatlari bo‘yicha taqdimot qildi. Ishchi seminarda texnik talablarni ishlab chiqishning quyidagi jihatlari muhokama qilinadi: • huquqiy va me’yoriy talablar, xavfsizlik; • dizayn va loyihaviy boshqaruv tamoyillari; • ishchi jarayonga oid talablar; • arxitekturaga oid talablar; • tizim administratorlari va boshqarish bo‘yicha zarur funksiyalar; • ekspluatatsiya xususiyatlariga oid talablar; • asosiy texnik talablar; • xizmat tavsifi; • yetkazib beruvchi (ishlab chiquvchi)ga va uning uning jamoasiga oid talablar, baholash mezonlari; • barqarorlik mezonlari. Ishchi seminar 1-kunida huquqiy va me’yoriy talablar, xavfsizlik va ishchi jarayonga oid talablar, 2-kunida tizimning asosiy texnik talablarni muhokama qilish belgilangan.

Pedagogik innovatsiyalar instituti va Leypsig kasbiy ta’lim va malaka oshirish markazi (Zentrum für Aus-und Weiterbildung Leipzig GmbH) orasida 2023-yil 6-mart kuni professional ta’lim sohasida hamkorlik to‘g‘risida Memorandum imzolangan 2023-yil 8-iyun kuni onlayn tarzda Pedagogik innovatsiyalar instituti va ZAW Leipzig GmbH rahbarlari va mutaxassislari orasida bo‘lib o‘tgan uchrashuvda ZAW Leipzig GmbH tomonidan taklif etilgan Memorandum bandlarini amalga oshirishga mo‘ljallangan uch bosqichli Pilot loyiha va uning ijrosi bo‘yicha Yo‘l xaritasi loyihasi muhokama etildi. Uchrashuvda professional ta’lim sohasidagi hamkorlikni tashkil etishning turli jihatlari, istiqbollari va imkoniyatlari, Germaniyaning dual ta’lim tizimi tajribasiga asoslangan holda mutaxassislarni tayyorlash bo‘yicha Pilot loyihani birgalikda amalga oshirish uchun tomonlarning mavjud salohiyatini birlashtirish masalalari muhokama etildi.