Shavkat Mirziyoyev 4-oktabr kuni professional taʼlim sifatini oshirish hamda aholini kasb-hunarga oʻqitish boʻyicha yangi tashabbuslar taqdimoti bilan tanishdi. Bu haqda Prezident matbuot xizmati xabar berdi. Iqtisodiyotni rivojlantirishda professional taʼlim alohida oʻrin tutishi qay etildi. Xususan, taraqqiy etgan davlatlarda oʻquvchilarning 75 foizigacha kasbiy taʼlim bilan qamrab olingan. Mamlakatda ham bu soha mehnat bozori talablari asosida rivojlantirib kelinmoqda. Oʻrta boʻgʻin mutaxassislari, asosan, ikki yoʻnalishda – Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi tizimidagi kasb-hunar maktablari va texnikumlar hamda Kambagʻallikni qisqartirish va bandlik vazirligiga qarashli monomarkazlarda tayyorlanmoqda. Bugungi kunda 689 ta professional taʼlim muassasasida 714 ta kasb va mutaxassislik hamda 20 ta “Ishga marhamat” monomarkazida aholiga 54 ta kasb va 6 ta xorijiy til oʻrgatilmoqda. Oʻquvchilarga bir vaqtda ham oʻqish, ham ishlab daromad topish imkonini beradigan “dual taʼlim” shakli joriy etildi. Bu tizim samarasida 2 ming korxona bilan birgalikda 6 ming yigit-qiz oʻqitilmoqda. Shuningdek, yoshlarga 9-sinfdan keyin kasb-hunar maktabi, 11-sinfdan esa kollej va texnikumda turli mutaxassisliklar oʻrgatilmoqda. Shu bilan birga, sohada muayyan boʻshliqlar ham borligi aytildi. Ayrim taʼlim dasturlari hayot talabi bilan bogʻlanmagan. Professional taʼlim maktab oʻquvchilarini oʻziga jalb qila olmayapti. Oqibatda mavjud quvvatlar toʻla ishlatilmayapti. Monomarkazlar oʻrta boʻgʻin kadrlariga boʻlgan ehtiyojni toʻliq qondira olmayapti. Bitiruvchilarga malaka razryadi berish joriy etilmagani sababli ular qoʻshimcha imtihon topshiryapti. Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi bilan professional taʼlim oʻrtasida hamkorlik yoʻq. Chet tillarini oʻrgatish va tasdiqlovchi hujjat berish boʻyicha ishlar yetarli emas. Ushbu kamchiliklarni bartaraf etib, kasbga oʻqitish sifatini oshirish maqsadida tegishli vazirliklar tomonidan yangi takliflar ishlab chiqilgan. Taqdimotda mutasaddilar shu borada atroflicha axborot berdi. Mazkur takliflarda xorijiy taʼlim dasturlarini joriy etish, bitiruvchilar malakasining ichki va tashqi bozorda tan olinishini taʼminlash, oʻquvchilarni kollej va texnikumlarga kengroq jalb etish, monomarkazlarda kasbga oʻqitish sifatini yaxshilash chora-tadbirlari nazarda tutilgan. Davlat rahbari ushbu takliflarni takomillashtirish boʻyicha qoʻshimcha topshiriqlar berdi. Aholi bandligi eng muhim masala ekani, yoshlarga kasb-hunarlarni tumanlar ixtisoslashuvidan hamda korxonalar ehtiyojidan kelib chiqib, aniq yoʻnalishlar boʻyicha oʻrgatish kerakligi taʼkidlandi. Kasblar va professional taʼlim klassifikatorlarini bosqichma-bosqich yangilab, xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish, professional taʼlim muassasalarini maktab va oliy oʻquv yurtlari bilan uzviy bogʻlash muhimligi aytildi. Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi barcha kasb-hunar taʼlimi muassasalarini yaxlit tizim sifatida muvofiqlashtirishi belgilandi. Kelgusi oʻquv yilidan har bir viloyatda dunyo tan olgan dastur asosida kasb-hunarga oʻqitish yoʻlga qoʻyiladi. Ularning bitiruvchilari xalqaro malaka va xorijiy til sertifikatiga ega boʻladi. Shuningdek, ilgʻor kasbiy taʼlim va kasbga oʻqitish sifatini taʼminlash mezonlari tatbiq etiladi. Monomarkazlarda kasblar ish beruvchilarning buyurtmasi asosida oʻqitiladi, bu bitiruvchilarning ishga joylashishida muhim omil boʻladi. Mutasaddilarga professional taʼlim tizimini rivojlantirishning yilma-yil dasturini ishlab chiqish vazifasi qoʻyildi.

Ayni kunlarda Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi hamda Madaniyat va turizm vazirligi vakillaridan iborat Oʻzbekiston delegatsiyasi Shveysariyaning professional taʼlim tizimi bilan tanishish maqsadida xizmat safarida boʻlib turibdi. Xizmat safarining birinchi kunida Shveysariya taʼlim, tadqiqot va innovatsiyalar davlat kotibiyati (SERI) hamda Shveysariya professional taʼlim va malaka oshirish federal universitetida (SFUVET) uchrashuvlar oʻtkazildi. Muloqot davomida Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Pedagogik innovatsiyalar instituti hamda Shveysariya professional taʼlim va malaka oshirish federal universitetining oʻzaro hamkorlik masalalari muhokama qilinib, professional taʼlim tizimi xodimlari uchun malaka oshirish kurslarini tashkil etish boʻyicha kelishuvga erishildi. Shuningdek, Shveysariyaning taʼlim, tadqiqot va innovatsion ustuvorliklari, professional taʼlim tizimining asosiy elementlari bilan yaqindan tanishildi. 28-mart kuni Oʻzbekiston vakillari sogʻliqni saqlash sohasidagi kompaniyalararo kurslarda tibbiyot yoʻnalishidagi professional taʼlim muassasalari oʻquvchilarining amaliyot oʻtash jarayonlari bilan tanishdi.

Vazir oʻrinbosari S.Buzrukxonov rahbarligida oʻtkazilan mazkur yigʻilishda nemis tili kurslari tashkil etilgan 33 ta professional taʼlim muassasalari direktorlari, Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligining hududiy boshqarma boshliqlari va xorijiy tillarni ommalashtirish boʻyicha masʼul xodimlari, tegishli boʻlinmalar rahbarlari ishtirok etdi. Yigʻilishda kun tartibidagi asosiy masala sifatida professional taʼlim muassasalarida taʼlimning jozibadorligini oshirish, oʻquvchilarga kasb bilan birga xorijiy tillarni chuqur oʻrgatish orqali ularni ichki va tashqi mehnat bozorida raqobatbardoshligini taʼminlash borasida soʻz bordi. Shuningdek, yangi oʻquv yilida oʻquvchilarni xorijiy tillarga oʻqitish koʻlamini kengaytirish va bu borada Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi taʼlim muassasalarini qoʻllab-quvvatlashini maʼlum qildi.

Toʻqimachilik sanoatining 6 ta kasbi boʻyicha asosiy kasbiy taʼlim dasturlari taqdimoti. Gopa konsalting kompaniyasi tomonidan amalga oshirilayotgan GIZ loyihasining tarkibiy qismlari o‘tgan yilning iyul oyida boshlangan bo‘lib, dastavval, birinchi komponent mutaxassislari tomonidan to‘qimachilik sanoatida mehnat bozorida talabgir bo‘lgan 6 ta kasb uchun 3- va 4- malaka darajasi bo‘yicha professional standartlar ishlab chiqildi. Bular tikuvchi, ip yigiruvchi, tikuvchilikda andozalar tayyorlovchi, elektron texnika asboblarini sozlovchi, to‘qimachilik korxonalari qurilmalari montajchisi, to‘qimachilik sohasida texnik-texnolog kasblaridan iborat. 2023-yil 4-iyul kuni Toshkent shahrida loyiha doirasida to‘qimachilik sanoatining ushbu 6 ta kasbi uchun ikkinchi komponent bo‘yicha kasbiy standartlar asosida ishlab chiqilgan asosiy kasbiy ta’lim dasturlarining taqdimoti bo‘lib o‘tdi. Shuni qayd etish joizki, Oʻzbekistonda dual taʼlim va kadrlar tayyorlashga moʻljallangan kasbiy taʼlim dasturlari ilk bora taqdim etilmoqda. Tadbirda Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi, Pedagogik innovatsiyalar instituti, “O‘zto‘qimachiliksanoat” uyushmasi, to‘qimachilik korxonalarining kasbiy malaka bo‘yicha tarmoq kengashlari, ish beruvchi korxonalar vakillari, ekspertlar va boshqa mahalliy muassasalar mutaxassislari ishtirok etishdi. Ishlab chiqilgan asosiy kasbiy ta’lim dasturlari mualliflari Toshkent toʻqimachilik va yengil sanoat instituti dotsentlari va Pedagogik innovatsiyalar instituti metodistlaridan iborat. Ma’lumot uchun: Loyihaning ushbu komponentlari professional taʼlim tizimini modernizatsiya qilish orqali toʻqimachilik sanoatini Oʻzbekiston iqtisodiyotining eng dinamik tarmoqlaridan biriga aylantirishni qoʻllab-quvvatlashga qaratilgan. Loyiha, shuningdek, to‘qimachilik sanoatida yosh mutaxassislarni o‘qitish, shu orqali yosh mutaxassislarni ish bilan ta’minlash va ularning kelgusi yillarda barqaror daromad olishiga hissa qo‘shadi.

O‘quv mashg‘ulotlarini takomillashtirishga qaratilgan ochiq darslar, seminarlar hamda ma’lum modulni o‘rganish va yoritish maqsadida tashkil qilinadigan ko‘chma mashg‘ulotlar katta ahamiyatga ega. Pedagogik innovatsiyalar, professional ta’lim boshqaruv hamda pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti tomonidan muntazam ravishda turli tashkilot korxonalar va ta’lim muassasalari bilan tinglovchilar uchun ko‘chma mashg‘ulotlar tashkil etib borilmoqda. Bu galgi ko‘chma mashg‘ulotlarimiz fan va ta’lim tizimini rivojlantirish maqsadida mahalliy va xorijiy texnologiyalar bilan tanishish ta’lim muassasalari tajribasi o‘rganish, o‘quvchilarni kasbiy faoliyatga tayyorlashning mazmuni, o‘quv-tashkiliy tuzilmasi, amaliy ta’lim jarayonini tahlil qilish amaliy metodlarni o`rganish hamda tinglovchilar o‘zi faoliyat yuritayotgan ta’lim muassasasiga joriy etish imkoniyati ko‘rib chiqish maqsadida Islom Karimov nomidagi Toshkent davlat texnika universitetida o‘tkazildi.