Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligida Shveysariya hukumatining “O‘zbekistonda professional ta’lim islohotlarini qo‘llab-quvvatlash” grant loyihasini muhokama qilish maqsadida xalqaro ekspert Andreas Gerris boshchiligidagi Shveysariyaning taraqqiyot va hamkorlik agentligining Markaziy Osiyo bo‘yicha delegatsiyasi bilan uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirining birinchi o‘rinbosari Komiljon Karimov boshchiligidagi guruh xalqaro ekspert A.Gerris, Shveysariya elchixonasining milliy dasturlar koordinatori D.Abidjanova, loyiha xalqaro menejeri B.Stienxof va loyihaning milliy maslahatchisi doktor F.Rashidovalardan iborat shveysariyalik loyiha guruhini qabul qildi. Uchrashuvda “O‘zbekistonda professional ta’lim islohotlarini qo‘llab-quvvatlash” grant loyihasini amalga oshirish masalalari, xususan, ijrochilar, maqsad va kutilayotgan asosiy natijalar muhokama qilindi. Shuningdek, loyihaning birinchi bosqichi 2021 yil dekabr oyida boshlanishi bildirildi. Tomonlar ushbu loyiha bo‘yicha faol va samaradorligi yuqori bo‘lgan ishlarning birgalikda olib borilishi kutilgan natijalarga erishish imkonini berishini qayd etishdi. Muloqot chog‘ida Andreas Gerris O‘zbekistonda professional ta’lim sohasida ham so‘nggi yillarda amalga oshirilayotgan islohotlarni alohida qayd etdi. Loyihaning umumiy davomiyligi 12 yil bo‘lishi kutilmoqda, bunda loyiha har biri 4 yillik 3 bosqichda amalga oshiriladi. Loyihani amalga oshirish jarayonida quyidagilarga erishish maqsad qilingan: – kasb-hunar ta’limini boshqarish tizimini takomillashtirish; – shaffof ta’lim sifatini ta’minlash va monitoring qilish; – menejment va o‘qituvchilar malakasini xalqaro standartlarga moslashtirish; – kasb-hunar ta’limida tadbirkorlik sub’ektlari va ish beruvchilar bilan hamkorlikni tizimlashtirish. Uchrashuv yakunida ikki tomondan loyihani amalga oshirish bilan bog‘liq barcha masalalarni hal etishda belgilangan yo‘nalishlardagi hamkorlikni yanada kengaytirish bo‘yicha birgalikda ishlashga tayyor ekanliklari bildirildi.

Mutaxassislarning fikricha, malakali kadrlar yetishmasligi mamlakat iqtisodiyotini rivojlantirishga toʻsqinlik qilmoqda. Oʻzbekiston Osiyo taraqqiyot banki bilan birgalikda “Zamonaviy iqtisodiyot uchun koʻnikmalarni rivojlantirish” loyihasini amalga oshirishga kirishmoqda. Bu haqda Spotʼga Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi xabar berdi. Vazirlar Mahkamasining 2-fevraldagi qarori bilan loyihani amalga oshirish rejasi tasdiqlandi. Uni amalga oshirish bilan Oʻzbekiston tomonidan Mehnat vazirligi va Oliy taʼlim vazirligi shugʻullanadi. Loyiha byudjeti $162 mln ni tashkil etadi, shundan $93 mln OTB mablagʻlari hisobidan ajratiladi. Ushbu tashabbus mehnat bozori va kasb-hunar taʼlimi tizimi oʻrtasidagi aloqani mustahkamlaydi. Bundan tashqari, bu ishsizlar va yoshlarni kasb-hunarga oʻqitish sifatini oshirishga, bandlik va ish beruvchilar qoniqishini oshirishga xizmat qiladi. Mutaxassislarning fikricha, Oʻzbekiston iqtisodiyoti barqaror oʻsib borayotganiga qaramay, malakali kadrlar yetishmasligi uning rivojlanishi va xorijiy sarmoyalarni jalb etishiga toʻsqinlik qilmoqda (buni Jahon banki ham taʼkidlagan). OTB maʼlumotlariga koʻra, firmalarning 35%i oʻsish uchun toʻsiq sifatida malaka yetishmasligini koʻrsatadi. Sanoat korxonalarining 49%i malakali ishchilarni topishda muammolarga duch kelmoqda. Hukumat kasb-hunar taʼlimi va kadrlar tayyorlashni takomillashtirish boʻyicha qator chora-tadbirlarni amalga oshirdi. Ushbu loyiha ularni amalga oshirishni qoʻllab-quvvatlash maqsadida ishlab chiqilgan, deya taʼkidlaydi vazirlik. Loyiha Mehnat vazirligi tizimidagi 14 ta kasb-hunarga oʻqitish markazlari hamda 6 ta kollej va texnikumlarning infratuzilmasini yaxshilashga xizmat qiladi. Ularga zamonaviy oʻquv va oʻquv-ishlab chiqarish uskunalari, taʼmirlash ustaxonalari xarid qilinadi. Bundan tashqari, kasb-hunar taʼlimi tashkilotlari uchun oʻquv dasturlari, talablar va standartlar ishlab chiqiladi. Kasbiy malaka oshirish boʻyicha milliy va tarmoq kengashlarini tashkil etish. Shuningdek, 2021-yil oktyabr oyida tashkil etilgan Mehnat bozorini oʻrganish institutining salohiyatini kuchaytirish rejalashtirilgan. Ushbu qadam mehnat bozori toʻgʻrisidagi maʼlumotlarni toʻplash va tahlil qilishni, shuningdek, ishchi kuchiga boʻlgan talabni prognoz qilishni yaxshilashga yordam beradi. Loyiha aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlarini, xususan, ayollar va imkoniyati cheklangan shaxslarni kasbga oʻqitishni qoʻllab-quvvatlaydi. Bundan tashqari, oʻqituvchilar, instruktorlar va ishlab chiqarish taʼlimi ustalari oʻz malakalarini oshiradilar. Loyiha kamida quyidagilarga yordam berishi kutilmoqda: 10 000 nafar texnikum va kasb-hunar talabalari; 48 ming ish izlovchi, shu jumladan 500 nafar nogironlar; kollejlar va texnikumlarda 600 ixtisoslashtirilgan oʻqituvchi va oʻqituvchilar; Ushbu muassasalarning 100 nafar rahbarlari va xodimlari; Davlat bandlik xizmati tizimida 1200 nafar xodim va 210 nafar rahbar. Manba: spot.uz

“Qayta tayyorlash va malaka oshirish tizimini takomillashtirishning ilmiy-tashkiliy omillari” mavzusida respublika ilmiy-amaliy seminarining PRESS-RELIZI О‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021 yil 26 fevraldagi “Professional ta’lim tizimi boshqaruv hamda pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini tubdan takomillashtirish tо‘g‘risida”gi 106-son qarorida belgilangan vazifalarga muvofiq 2021 yil 12 oktabr kuni Pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’limi boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularni malakasini oshirish instituti tomonidan “Qayta tayyorlash va malaka oshirish tizimini takomillashtirishning ilmiy-tashkiliy asoslari” mavzusidagi ilmiy – amaliy seminari “on-line” shaklda о‘tkazilishi rejalashtirilgan. Mazkur Anjumanda professional ta’lim tizimidagi islohotlarning borishi, sohadagi xorijiy davlatlar tajribasi, malaka oshirishda ta’lim sifatini ta’minlash kabi dolzarb mavzular bо‘yicha ma’ruzalar qilinishi belgilangan. Anjuman yakunida professional ta’lim muassasalarining boshqaruv hamda pedagog kadrlarini «Hayot davomida ta’lim olish» tamoyili asosida uzluksiz qayta tayyorlash va malakasini oshirish borasidagi amalga oshirilayotgan ishlarga fan va ishlab chiqarish sohasidagi oxirgi natijalarni joriy qilish bо‘yicha yangi tajribalarga erishilishi kutiladi. Ushbu ilmiy-amaliy seminarda ishtirok etish uchun tasarrufida professional ta’lim muassasalari bо‘lgan 30 ta vazirlik, idora va tashkilotlar vakillari, professional ta’lim tizimining boshqaruv va pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va malakasini oshirishga ixtisoslashgan 41 ta oliy ta’lim muassasalari xodimlari, Pedagogik innovatsiyalar instituti rahbarlari va professor-о‘qituvchilari, Kasbiy ta’limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmalar rahbarlari va metodistlari, barcha (750 ta) professional ta’lim muassasalarining boshqaruv va pedagog xodimlari taklif etilgan. Qayta tayyorlash va malaka oshirish tizimini takomillashtirishning ilmiy-tashkiliy asoslarini amaliy va nazariy jihatlarini keng yoritish maqsadida ilmiy-amaliy seminarga taqdim etilgan maqolalar tо‘plamini chop etish rejalashtirilgan. Anjumanga ishtirok etish bо‘yicha murojaatlar, savollar, takliflar bilan (71) 246-92-27, (99) 394-30-43 raqamli telefonlar orqali muloqot qilish mumkin. Mas’ul shaxs: Usanov Shamsiddin Hamidovich, Pedagogik innovatsiyalar instituti, Malaka oshirish va qayta tayyorlash jarayonini о‘quv-metodik ta’minlash boshqarmasi bosh mutaxassisi. “Qayta tayyorlash va malaka oshirish tizimini takomillashtirishning ilmiy-tashkiliy omillari” mavzusida respublika ilmiy-amaliy seminarining dasturi: 11:00-11:10 - Xudayberdiyev Zayniddin Yavkachevich, - Pedagogik innovatsiyalar instituti direktori, i.f.d., professor. Kirish sо‘zi. 11:10-11:20 - Esanboboyev Faxriddin Toshtemirovich, Oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi, boshqarma boshligi. Mavzu: Malaka oshirish va qayta tayyorlashning dolzarb ilmiy masalalari. 11:20-11:30 - Shoymardonov Tо‘ymurod Turdaliyevich, Oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi huzuridagi Oliy ta’lim tizimi pedagog va rahbar kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy-metodik markazi direktori. 11:30-11:40 - Shasalimov Jamalxon Shasidikovich, Pedagogik innovatsiyalar instituti, Personal boshqaruv kafedrasi mudiri. Mavzu: Malaka oshirishning samarali modellarini izlashning umumiy tendensiyalari (Yevropa davlatlarida pedagog kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash jarayoni tahlili asosida). 11:40-11:50 - Mamarasulov Fazliddin Umarovich, Pedagogik innovatsiyalar instituti, “Ta’limda boshqaruv” kafedrasi mudiri. Mavzu: Pedagog kadrlarni malakasini oshirish va qayta tayyorlashda chet el tajribalari (AQSH, Kanada, Turkiya, Xitoy, Yaponiya, Janubiy Koreya, Singapur va Malayziya misolida). 11:50-12:00 - Axunjonov Alisher Toshtemirovich, Pedagogik innovatsiyalar instituti, “Innovatsion ta’lim texnologiyalari” kafedrasi katta о‘qituvchisi. Mavzu: Pedagog kadrlarni malakasini oshirish va qayta tayyorlashda chet el tajribalari (Finlyandiya, Fransiya, Daniya, Italiya, Rossiya, Qozog‘iston, Shvetsiya va Norvegiya misolida). 12:00-12:10 - Kurbanov Shavkat Ergashevich, Pedagogik innovatsiyalar instituti, Innovatsion loyihalar, fan va ta’lim texnologiyalari transferi bо‘limi boshlig‘i. Mavzu: Malaka oshirish ta’lim tizimidagi islohotlar: innovatsion g‘oyalar. 12:10-12:25 - Jalalov Anvar Qodirovich, - Pedagogik innovatsiyalar instituti direktorining о‘rinbosari. Mavzu: Qayta tayyorlash va malaka oshirish tizimini takomillashtirishning dolzarb muammolari. 12:25-12:40 - Munozara (A.Avloniy nomidagi Xalq ta’limi muammolarini о‘rganish va istiqbollarini belgilash ilmiy-tadqiqot instituti, Uzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi Akademiyasi Elektron ta’lim bulimi, Ichki ishlar vazirligi Malaka oshirish instituti va boshqalar). 12:40-12:50 - Xudayberdiyev Zayniddin Yavkachevich, - Pedagogik innovatsiyalar instituti direktori, i.f.d., professor. Seminarning yopilishi.

Hukumat qarori (17-son, 11.01.2022) bilan texnikumlarni muvaffaqiyatli tamomlagan bitiruvchilarni oliy ta'lim muassasalarining bakalavriat ta'lim yo‘nalishlariga suhbat asosida o‘qishga qabul qilish tartibi to‘g‘risidagi nizom tasdiqlandi. Mazkur Nizom bilan texnikumlarni muvaffaqiyatli tamomlagan bitiruvchilarni o‘z sohasiga mos bakalavriat ta'lim yo‘nalishlariga kirish imtihonlarisiz, yakka tartibdagi suhbat orqali oliy ta'lim muassasalarining 2-bosqichidan o‘qishini davom ettirish uchun qabul qilish tartibi belgilandi. Texnikumni muvaffaqiyatli tamomlaganlar toifasiga texnikumdagi butun o‘qish davrida o‘quv semestrlari yakuniga ko‘ra o‘zlashtirish baholari "5 (a'lo)" va "4 (yaxshi)", biroq o‘zlashtirish baholarining kamida 50 foizi (tibbiyot oliy ta'lim muassasalari uchun kamida 85 foizi) "5 (a'lo)" bo‘lgan bitiruvchilar kiradi. Mazkur tartib 2021/2022 o‘quv yilidan boshlab, bitiruvchi texnikumni tamomlagan yildan boshlab ikki yil mobaynida tatbiq etiladi. Yuqorida qayd etilgan toifaga kirmaydigan hamda texnikumni bitirganiga ikki yildan oshganlar o‘qishga kirish istagini bildirganda ularni oliy ta'lim muassasalarining bakalavriat ta'lim yo‘nalishlariga o‘qishga qabul qilish umumiy belgilangan tartibda amalga oshiriladi. Ta'lim yo‘nalishlari ro‘yxati Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlanadi. O‘qishga qabul qilish to‘lov-kontrakt asosida amalga oshiriladi. Bitiruvchilar har yili 5 iyuldan 25 iyulga qadar Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligining rasmiy veb-sayti orqali onlayn ro‘yxatdan o‘tadilar. Bunda bitiruvchilar - pasport yoki ID-karta nusxasi, - texnikumni bitirganlik to‘g‘risidagi hujjat - va unga ilovaning nusxasini yuklashi talab etiladi Onlayn ro‘yxatdan o‘tgan bitiruvchilarning tizimga yuklangan hujjatlari oliy ta'lim muassasalari qabul komissiyalari tomonidan har yili 5 avgustga qadar o‘rganib chiqiladi O‘rganish natijalari bo‘yicha abiturientlarning shaxsiy kabineti orqali ularga xabar beriladi. Bitiruvchilarni oliy ta'lim muassasalariga o‘qishga qabul qilish bo‘yicha o‘tkaziladigan suhbat jarayoni har yili 10 avgustdan 25 avgustgacha, oliy ta'lim muassasasi tomonidan belgilangan muddatda o‘tkaziladi. Ushbu Nizom - oliy harbiy, oliy harbiylashtirilgan ta'lim muassasalariga; - Toshkent davlat yuridik universitetiga; - O‘zbekistonda faoliyat olib borayotgan xorijiy va nodavlat oliy ta'lim tashkilotlari hamda ularning filiallariga nisbatan tatbiq etilmaydi. Manba: edu.uz

Joriy yilning 26-yanvar kuni Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati (GIZ) koʻmagida 2022-yilda amalga oshirilishi rejalashtirilayotgan yangi loyiha - “Oʻzbekistonda professional taʼlim tizimini qoʻllab-quvvatlash va takomillashtirish” loyihasining maqsad vazifalari, asosiy yoʻnalishlar strategiyasini belgilab olishga yoʻnaltirilgan seminar oʻtkazildi. Mazkur seminarda hamkor tashkilotlar sifatida Taʼlim inspeksiyasi, Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi, Savdo-sanoat palatasi, “Oʻztoʻqimachiliksanoat” uyushmasi va boshqa tashkilotlar vakillari hamda xorijiy ekspertlar ishtirok etishdi. Unda yangi loyiha doirasida Oʻzbekistonda yengil sanoat sohasda kadrlar tayyorlashda yangicha yondashuvlar, yirik ish beruvchi korxonalarda negizida dual taʼlimni tashkil etishga oid masalalar muhokama qilindi. 2022-2023-yillar davomida amalga oshirilishi rejalashtirilayotgan yangi loyiha doirasida professional taʼlimni rivojlantirish va qoʻllab-quvvatlash, sifatli taʼlimni tashkil etishning asosiy ustuvor yoʻnalishlari, ish beruvchi korxona va tashkilotlar, vazirlik va idoralar huzurida tashkil etilgan tarmoq kengashlarining vazifalari va ularning taʼlim muassasalari bilan oʻzaro hamkorlikning samarali mexanizmlarini joriy etish bilan bogʻliq masalalarga alohida eʼtibor qaratildi. Taʼkidlanishicha, bugungi kunda mamlakatimizda milliy malaka tizimlarini amaliyotga joriy etish orqali professional taʼlim tashkilotlarida pedagog va ishlab chiqarish taʼlimi ustalarini qayta tayyorlash va malakasini oshirishning yangi tizimi joriy etilmoqda. Shuningdek, taʼlimning xalqaro standart tasnifining 3-4-5 darajalariga mos keluvchi tabaqalashtirilgan dasturlar asosida uzluksiz taʼlimning yangi tizimi yoʻlga qoʻyiladi. Bunda tarmoq kengashlari tomonidan kasbiy koʻnikma va bilimlarni rivojlantirish, muvofiqlash jarayonlari quyidagilarni oʻz ichiga oladi: - mehnat bozori monitoringi asosida sohaning malaka va bilimlariga boʻlgan ehtiyoj va tendensiyalarni aniqlash; - tarmoq malakasini ishlab chiqish, joriy etish va takomillashtirish; - vazirliklar, idoralar va tashkilotlarning kasbiy standartlarni ishlab chiqish va joriy etish boʻyicha faoliyatini muvofiqlashtirish mexanizmini takomillashtirish; - malakani baholash markazlari faoliyatini tashkil etish; - kasbga yoʻnaltirish va axborot materiallarini ishlab chiqish boʻyicha ishlarni tashkil etish; Seminarda shuningdek, professional taʼlim sifatini oshirishda amalga oshiriladigan ustuvor vazifalar ishlab chiqiladigan va xalqaro tajribalarga asosan takomillashtiriladigan oʻquv-meʼyoriy hujjatlar, baholash usullari, oʻqitish metodikalari, pedagog kadrlar malakasining oshirishning zamonaviy usullarini ishlab chiqish va joriy etish kabi yoʻnalishlar boʻyicha vazirlik va idoralar vakillari, shu jumladan, Taʼlim inspeksiyasi mutaxassislari ham taqdimot shaklida oʻz taklif va tavsiyalarini bildirib oʻtishdi. Manba: tdi.uz