Mutaxassislarning fikricha, malakali kadrlar yetishmasligi mamlakat iqtisodiyotini rivojlantirishga toʻsqinlik qilmoqda. Oʻzbekiston Osiyo taraqqiyot banki bilan birgalikda “Zamonaviy iqtisodiyot uchun koʻnikmalarni rivojlantirish” loyihasini amalga oshirishga kirishmoqda. Bu haqda Spotʼga Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi xabar berdi. Vazirlar Mahkamasining 2-fevraldagi qarori bilan loyihani amalga oshirish rejasi tasdiqlandi. Uni amalga oshirish bilan Oʻzbekiston tomonidan Mehnat vazirligi va Oliy taʼlim vazirligi shugʻullanadi. Loyiha byudjeti $162 mln ni tashkil etadi, shundan $93 mln OTB mablagʻlari hisobidan ajratiladi. Ushbu tashabbus mehnat bozori va kasb-hunar taʼlimi tizimi oʻrtasidagi aloqani mustahkamlaydi. Bundan tashqari, bu ishsizlar va yoshlarni kasb-hunarga oʻqitish sifatini oshirishga, bandlik va ish beruvchilar qoniqishini oshirishga xizmat qiladi. Mutaxassislarning fikricha, Oʻzbekiston iqtisodiyoti barqaror oʻsib borayotganiga qaramay, malakali kadrlar yetishmasligi uning rivojlanishi va xorijiy sarmoyalarni jalb etishiga toʻsqinlik qilmoqda (buni Jahon banki ham taʼkidlagan). OTB maʼlumotlariga koʻra, firmalarning 35%i oʻsish uchun toʻsiq sifatida malaka yetishmasligini koʻrsatadi. Sanoat korxonalarining 49%i malakali ishchilarni topishda muammolarga duch kelmoqda. Hukumat kasb-hunar taʼlimi va kadrlar tayyorlashni takomillashtirish boʻyicha qator chora-tadbirlarni amalga oshirdi. Ushbu loyiha ularni amalga oshirishni qoʻllab-quvvatlash maqsadida ishlab chiqilgan, deya taʼkidlaydi vazirlik. Loyiha Mehnat vazirligi tizimidagi 14 ta kasb-hunarga oʻqitish markazlari hamda 6 ta kollej va texnikumlarning infratuzilmasini yaxshilashga xizmat qiladi. Ularga zamonaviy oʻquv va oʻquv-ishlab chiqarish uskunalari, taʼmirlash ustaxonalari xarid qilinadi. Bundan tashqari, kasb-hunar taʼlimi tashkilotlari uchun oʻquv dasturlari, talablar va standartlar ishlab chiqiladi. Kasbiy malaka oshirish boʻyicha milliy va tarmoq kengashlarini tashkil etish. Shuningdek, 2021-yil oktyabr oyida tashkil etilgan Mehnat bozorini oʻrganish institutining salohiyatini kuchaytirish rejalashtirilgan. Ushbu qadam mehnat bozori toʻgʻrisidagi maʼlumotlarni toʻplash va tahlil qilishni, shuningdek, ishchi kuchiga boʻlgan talabni prognoz qilishni yaxshilashga yordam beradi. Loyiha aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlarini, xususan, ayollar va imkoniyati cheklangan shaxslarni kasbga oʻqitishni qoʻllab-quvvatlaydi. Bundan tashqari, oʻqituvchilar, instruktorlar va ishlab chiqarish taʼlimi ustalari oʻz malakalarini oshiradilar. Loyiha kamida quyidagilarga yordam berishi kutilmoqda: 10 000 nafar texnikum va kasb-hunar talabalari; 48 ming ish izlovchi, shu jumladan 500 nafar nogironlar; kollejlar va texnikumlarda 600 ixtisoslashtirilgan oʻqituvchi va oʻqituvchilar; Ushbu muassasalarning 100 nafar rahbarlari va xodimlari; Davlat bandlik xizmati tizimida 1200 nafar xodim va 210 nafar rahbar. Manba: spot.uz

O‘zbekiston Respublikasi so‘ngi yillarda xorijiy va MDHning bir qator ta’lim muassasalari hamda loyihalar doirasidagi tashkilotlar bilan professional ta’lim tizimini yanada rivojlantirish maqsadida sezilarli darajada hamkorlik ishlarini amalga oshirmoqda. Jumladan, Pedagogik innovatsiyalar instituti va Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlantirish instituti (IRPO), Rossiya xalqlar do‘stligi universiteti (RUDN) hamda Belarus Respublikasi Professional ta’lim respublika instituti (RIPO) bilan tuzilgan o‘zaro hamkorlik to‘g‘risidagi kelishuvlar (Memorandumlar) asosida jumladan, 2022 yilda Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlanish instituti (IRPO) bilan imzolangan hamkorlik yo‘l xaritasiga muvofiq bir qator ishlar olib borilmoqda. Xususan, tegishli modulli dasturlarni shakllantirishga doir zamonaviy uslubiy yondashuvlar bo‘yicha axborot-uslubiy seminarlar, professional ta’limini rivojlantirishning zamonaviy tendensiyalariga bag‘ishlangan onlayn konferensiya, o‘quv seminarlar va boshqa bir qator axborot-uslubiy tadbirlar bo‘lib o‘tdi. Tarbiya jarayoni professional ta’lim tizimining ajralmas qismi ekanligini inobatga olingan xolda professional ta’lim tizimidagi joriy ta’lim-tarbiya ishlari va talabalar ijodiy jamoalarining ilg‘or tajribalarini almashish masalalariga bag‘ishlangan qo‘shma davra suhbatlari tashkil etildi. Hamkorlikni davom ettirish maqsadida bugun 13-mart sanasida Pedagogik innovatsiyalar instituti hamda Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlantirish instituti (IRPO) o‘rtasida hamkorlik to‘g‘risidagi kelishuvlar (Memorandum)ni amalga oshirish bo‘yicha 2023-2024 yillarga mo‘ljallangan Chora-tadbirlar rejasini imzolash tadbiri o‘tkazildi. Tadibirda Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlantirish instituti (IRPO) tomonidan institut rektori Zolotareva Nataliya Mixaylovna, Xalqaro va hududlararo aloqalar bo‘limi boshlig‘i Markelova Yuliya Vladimirovna va bosh mutaxassis Oleynikova Olga Nikolayevnalar hamda Pedagogik innovatsiyalar instituti tomonidan institut direktori Xudayberdiyev Zayniddin Yavkachevich, direktor o‘rinbosarlari, tegishli boshqarma va bo‘lim boshliqlari qatnashdi. Ushbu tadbirdan oldin ikkala institut vakillari tomonidan birgalikda bajarilishi kutayotgan muhim masalalar muhokama etildi, ularni ijrosini ta’minlashga yo‘naltirilgan hamkorlikdagi harakatlar rejasi tahlil qilindi Shuningdek, Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlantirish instituti vakillari tomonidan Pedagogik innovatsiyalar institutida “O‘quv materiallari va modullarini loyihalash texnologiyasi” mavzusida Institut professor-o‘qituvchilari, mutaxasislar va tinglovchilar uchun amaliy seminar bo‘lib o‘tdi. Mazkur hamkorlik kelishuvning maqsadi professional ta’lim tizimida ish beruvchilarning talablariga mos o‘rta bo‘g‘in mutaxassislarni tayyorlash va xalqaro tajribalarni o‘rganish, tahlil qilishdan iborat. Ushbu hamkorlik kelishuvi birlamchi ravishda professional ta’lim tizimiga yangicha yondashuv asosida qarashlarni shakllantirish va xalqaro tajribalarni qo‘llagan holda kerakli jihatlarini mavjud tizimga tadbiq qilish bilan bog‘liq bo‘lgan masalalarni ko‘rib chiqish va takliflar kiritishdan iborat. Professional ta’limni rivojlantirish instituti (IRPO) bilan hamkorlik olib borishda quyidagi vazifalar ko‘zda tutilgan: • Rossiya Federatsiyasi va O‘zbekiston Respublikasi professional ta’lim tizimi o‘qituvchilari uchun hamkorlikda me’yoriy hujjatlarni ishlab chiqish, o‘quv dasturlarining qo‘shma paketlarini yaratish sohasida ish olib borish; • O‘zaro hamkorlik rejasiga asosan Rossiya Federatsiyasi va O‘zbekiston Respublikasining professional ta’limi tizimi o‘qituvchilarining malakasini oshirish dasturlari doirasida yangi uslub va raqamli texnologiyalardan foydalangan holda kamida 5 ta modullar to‘plami yaratish va ularning dasturlarni ishlab chiqish; • Professional ta’limi tizimidagi rahbar va pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish sohasida tajriba almashishni tashkil etishda institutlar professor-o‘qituvchilari, o‘qituvchilari va ishlab chiqarish ta’limi ustalarining malakasini oshirish bo‘yicha o‘quv-seminar va treninglar tashkil etish va o‘tkazish; • Ilmiy-tadqiqot ishlarini amalga oshirish va ilmiy kadrlar tayyorlash bo‘yicha hamkorlik sohasida O‘zbekiston Respublikasi va Rossiya Federatsiyasi yosh olimlari o‘rtasida qo‘shma ilmiy tadqiqotlar o‘tkazish, xamkorlik loyihalarida ishtirok etish, ilmiy-tadqiqot ishlarini olib borish maqsadida aloqalarni o‘rnatish va o‘zaro hamkorlikni kengaytirishga ko‘maklashish; • Professional ta’limni rivojlanish instituti va Pedagogik innovatsiyalar instituti tomonidan xamkorlikda o‘tkaziladigan tadqiqotlar natijalari bo‘yicha ilmiy-amaliy, axborot-uslubiy seminarlari tashkil etish, ilmiy maqolalarni chop etish. Bugungi hamkorlikni davom ettirish va amalga oshirish bo‘yicha imzolangan Chora-tadbirlar rejasining bajarilishi shubhasiz ikki mamlakatning professional ta’lim tizimini rivojlantirishda o‘zining ijobiy samarasini beradi.

Joriy yilning 12-oktabr kuni Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi, Energetika vazirligi va sohadagi yirik ish beruvchilar vakillari Shirin energetika kollejida Saudiya Arabistonning “ACWA Power” kompaniyasining O‘zbekiston bo‘yicha menejeri Jon Zaidi boshchiligidagi delegatsiya bilan uchrashuv o‘tkazdi. Unda “ACWA Power” kompaniyasi bilan Shirin energetika kollejida kelgusi 5 yilda o‘rta bo‘g‘in kadrlarini tayyorlash borasidagi hamkorlik yo‘nalishlari muhokama qilinib, kollejda ta’lim sifatini ta’minlash, xalqaro ta’lim dasturlarini keng joriy etish, yoshlarni chet tillariga o‘qitish, yangi yo‘nalishlarni ochish, o‘qituvchilar malakasini oshirish, boshqaruv bo‘yicha ISO sertifikatini olish hamda xalqaro akkreditatsiyadan o‘tkazish masalalarida birga ishlashga kelishib olindi. Bundan tashqari Shirin energetika kollejini sohada o‘rta bo‘g‘in kadrlarini tayyorlash va malakasini oshirish bo‘yicha tayanch ta’lim muassasasi sifatida belgilanishi hamda shu asosda zaruriy tayyorgarlik ishlarini olib borishda “ACWA Power” kompaniyasi asosiy hamkor sifatida faoliyat ko‘rsatishi bo‘yicha kelishuvga erishildi. Shuningdek, monitoring va baholash bo‘yicha jalb etilgan xalqaro ekspertlarning ta’lim sifati bo‘yicha dastlabki baholash xulosalari bo‘yicha ta’lim muassasasi rahbarlariga tegishli ko‘rsatmalar berildi. Tadbir so‘nggida, kollejda kadrlar tayyorlash jarayonini yangi bosqichga olib chiqish hamda hamkorlikni kengaytirish maqsadida Shirin energetika kolleji, Saudiya Arabistonining “Energy and Water Academy” (EWA) va “First National Operation and Maintenance” Co. Ltd. (Nomac) o‘rtasida kelishuv shartnomasi imzolandi.

Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Pedagogik innovatsiyalar, professional taʼlim boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti “Innovatsion loyihalar, fan va taʼlim texnologiyalari transferi” bo‘limi tomonidan 2023-yil 27-mart kuni doktorantlar va ilmiy tadqiqotchilar uchun “Zamonaviy taʼlim texnologiyasining konseptual asoslari” mavzusida seminar-trening tashkil etildi. Seminar-treningda taʼlimni texnologiyalashtirish, pedagogik tizimni modellashtirish, innovatsion pedagogik texnologiyalarni loyihalashtirish va rejalashtirish, o‘qitish maqsadlarini belgilash, o‘qitish metodikasini ishlab chiqish, taʼlim shakli, metodi va vositalarini tanlashga doir mashg‘ulotlar o‘tkazildi. Seminar-trening so‘ngida doktorantlar va ilmiy tadqiqotchilar bilan savol-javob tarzida suhbat o‘tkazildi.

2023-yil 19-iyul kuni Oly ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Pedagogik innovatsiyalar instituti va “Qо‘qon mexanika zavodi” Aksiyadorlik jamiyati о‘rtasida hamkorlik shartnomasi imzolandi. Unda Pedagogik innovatsiyalar instituti va “Qо‘qon mexanika zavodi” Aksiyadorlik jamiyati rahbar hamda mas’ul xodimlari ishtirok etdi. Mazkur uchrashuv va shartnomaga kо‘ra, hamkorlikda tegishli kasb va mutaxassisliklar hamda qisqa muddatli о‘quv kurslari bо‘yicha ta’lim dasturlarini ishlab chiqish, о‘quv-uslubiy ishlarni yо‘lga qо‘yish, о‘zaro tajriba almashish, о‘quvchilarning ishlab chiqarish va diplom oldi amaliyotlarini tashkil etish, maxsus fanlar о‘qituvchilari va ishlab chiqarish ta’limi ustalarining amaliy kо‘nikmalarini oshirish, ilmiy tadqiqot ishlarini yо‘lga qо‘yish, qо‘shma innovatsion loyihalarni amalga oshirish orqali professional ta’lim tizimini yanada rivojlantirishga qaratilgan bir qator ishlarni amalga oshirishga kelishib olindi.