Pedagogik innovatsiyalar, professional ta’lim boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti va Rossiya Federatsiyasi Professional ta’limni rivojlantirish instituti (PTRI) bilan 2023-yilning 21-may yakuni “Milliy malaka tizimlari, malakalarni baholash markazlarini tashkil etish: muammo va yechimlar” mavzusida seminar-trening bo‘lib o‘tdi. Seminar-treningda O‘zbekiston va Rossiya Federatsiyasi Milliy malaka tizimlari, Tarmoq kengashlari faoliyati, kengashlar huzuridagi Malakani baholash markazlari faoliyatlari qiyosiy tahlili o‘tkazildi, mavjud muammolar va ular yechimi yuzasidan tomonlar fikrlari eshitildi. Kelgusida o‘zaro hamkorlik doirasida professional ta’lim tizimini metodik ta’minlash, ta’lim mazmuni va sifatini oshrish bo‘yicha ilmiy-amaliy tadbirlar o‘tkazish kelishib olindi.

2023-yilning 17—24-iyun kunlari O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi vakillarining Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati (GIZ) bilan amalga oshirilayotgan “Markaziy Osiyoda iqtisodiy o‘sish sektorlari uchun professional ta’lim” (RECA5) loyihasi doirasida dual ta’lim asosida kadrlar tayyorlash jarayoni bilan tanishish uchun Germaniyaga o‘quv-amaliy tashrifi tashkil etildi. Asosiy maqsad – ta’lim tizimini isloh qilishni qo‘llab-quvvatlash doirasida olingan bilimlarni amalda qo‘llash maqsadida ishtirokchilarni Germaniyadagi dual ta’lim tizimi bilan yaqindan tanishtirishdan iborat. Safarining birinchi kuni Vazirlik vakillarini Reynland-Pfals federal yerining Bosh vaziri Malu Dreyer xonim qabul qildi. Shundan so‘ng, Ta’limni nazorat va xizmat ko‘rsatish boshqarmasiga (Trier) tashrif uyushtirildi, unda ishtirokchilarga kasb-hunar ta’limi muassasalarida sifatni ta’minlash, ishlab chiqarishda sifat nazoratini amalga oshirish tajribasi o‘rganildi. Kasb-hunar ta’limi muassasalarida kadrlar tayyorlash jarayoni, uzluksiz ta’lim, o‘ziga xos xususiyatlari, dual ta’limni tashkil holati, bitiruvchilarni yakuniy baholash tizimi bilan tanishish uchun Koblens shahri Hunarmandchilik palatasiga tashrif amalga oshirildi. Germaniyada amaliy dual ta’lim nafaqat kasb-hunar ta’limi, balki xususiy sektor faol ishtirokida oliy ta’lim bosqichida ham amalga oshiriladi. Shu bilan birga, o‘quv safari davomida oliy va professional ta’lim tizimida dual ta’limda o‘qitish jarayoni bilan yaqindan tanishish uchun Koblens shahridagi Yuliusa Vegelera nomidagi kasb-hunar maktabi va Koblens amaliy fanlar universiteti uchrashuvlar tashkil qilindi. Tashrif davomida ish beruvchi korxonalar hamda Germaniyaning dual kasbiy ta’lim tizimida muhim rol o‘ynaydigan organ – Kasbiy ta’lim Federal instituti (BiBB) faoliyati bilan yaqindan tanishish va ularning tajribalarini o‘rganish rejalashtirilgan.

Professional ta’limni rivojlantirish instituti direktori, Kasaba uyushmasi, Xotin-qizlar qo`mitasi va Kasaba uyushmasining yoshlar bilan ishlash bo‘limi boshchiligida 1-oktabr “Ustoz va murabbiylar” kuni munosabati bilan Professional ta’limni rivojlantirish instituti xodimlari o‘rtasida 2023-yil 26-sentabr kuni sportning stol tennisi boʻyicha musobaqa bo‘lib o‘tdi. Unda boshqarma, bo‘lim va kafedralardan nomzodlar g‘oliblik uchun qizg‘in kurash olib borishdi. Musobaqani o‘tkazishdan maqsad har bir xodimda sog‘lom turmush tarzini shakllantirish, yomon odatlardan voz kechish, to‘g‘ri ovqatlanish tamoyillariga rioya qilish, kasalliklarga qarshi doimiy immunitet tizimini shakllantirish, shuningdek, jismoniy faoliyat orqali xodimlarning ish faoliyatini yaxshilashdir. Musobaqani yakunida Raqamli ta’lim texnologiyalari boshqarmasi bosh mutaxassislari Dilmurodov Karamat I-o‘rinni, Qodirov Rasulbek II-o`rinni va Masofaviy qayta tayyorlash va malaka oshirish bo‘limi boshlig‘i Elbek Jo‘rayev III-o‘rinni qo‘lga kiritishdi.

Worldskills International harakati 1946 yilda Ispaniyada tashkil topgan. Worldskills tashkiloti kasblarni xalqaro darajada tayyorlashga qo‘yiladigan standart talablarini ishlab chiqadi. Ushbu standartlar asosida kasblar tayyorlanadi va o‘quvchilarning tayyorgarlik darajasiga baho berish maqsadida har 2 yilda bir marta xalqaro darajadagi kasb chempionatlari o‘tkaziladi. Hozirda ushbu tashkilotga 85 ta davlat a’zo. O‘zbekiston 2020 yil 17 yanvarda 83- a’zo davlat sifatida ushbu harakatga qo‘shildi. Hozirda 101 ta kompetensiya bo‘yicha kasbiy standartlar ishlab chiqilgan. Bugungi kungacha 45 ta xalqaro chempionatlar o‘tkazilgan. 2022 yil Shanxay (Xitoy)da 46-xalqaro chempionat o‘tkazilishi rejalashtirilgan. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 6 noyabrdagi "O‘zbekistonning yangi taraqqiyot davrida ta’lim-tarbiya va ilm-fan sohalarini rivojlantirish chora tadbirlari to‘g‘risida" PF-6108-son Farmonida 2021/2022 o‘quv yilidan boshlab professional ta’lim muassasasilarida Worldskills standartlari asosida o‘qitish yo‘lga qo‘yish topshirig‘i berilgan. Ushbu topshiriqlar ijrosini ta’minlash maqsadida 2021 yil 01 iyul kuni Pedagogik innovatsiyalar institutida ”Worldskills Uzbekistan” assotsiatsiyami bilan hamkorlik memorandumi imzolandi. Mazkur memorandum asosida kelgusida professional ta’lim muassasalarida faoliyat ko‘rsatayotgan ishlab chiqarish ta’lim ustalari va maxsus fan o‘qituvchilari Worldskills standartlari bo‘yicha ”Worldskills Uzbekistan” assotsiatsiyasida malakalarini oshirishadi. Malaka oshirish yakunida, kasbiy amaliy imtixonlardan ijobiy o‘tgan tinglovchilarga Ekspertlik sertifikatlari beriladi. Ushbu sertifikat bilan ular ta’lim muassasasida Worldskills kompetensiyalari bo‘yicha o‘quvchilarga kasb o‘rgatish va Demonstrativ imtixon olish vakolatiga ega bo‘ladi. Ushbu memorandumni imzolash jarayonida Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Professional ta’limni o‘quv-metodik muvofiqlashtirish bosh boshqarmasi boshlig‘i O‘tkir Alijonov, bosh boshqarma o‘rinbosari Anvar Allabergenov, “WorldSkills Uzbekistan”- ishchi kasblarni rivojlantirish va ommalashtirish assotsiatsiyasi Boshqaruv kengashi raisi Farrux Juraev, assotsiatsiyasi mutaxassislari Nigora Shaaxmedova, Ibroxim Kayumov va Iskandar Razыkovlar, Pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’limi boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institut direktori Zayniddin Xudayberdiev, direktor o‘rinbosarlari va bo‘lim boshliqlari ishtirok etishdi. YouTube va Zoom dasturi orqali ushbu jarayon jonli efirga uzatildi. Professional ta’lim muassasasi pedagog kadrlari va raxbar xodimlari ushbu jarayonni onlayn shaklda kuzatib bordi. Memorandum yakunida Oliy ta’lim vazirligi, institut va assotsiatsiya xodimlari kelgusida bajariladigan ishlar to‘g‘risida kelishib olishdi. Kelishuvga ko‘ra, kelgusida birinchi bosqichda 2000 dan ortiq ishlab chiqarish ta’limi ustalari assotsiatsiyaning ekspertlari tomonidan malakasi oshirilishi, ikkinchi bosqichda, Assotsiatsiya ekspertlari hamkorligida Worldskills standartlari asosida yangi formatdagi ta’lim standartlari, o‘quv reja va dasturlarni yaratish, uchinchi bosqichda hamkorlikda Worldskills chempionatlarini hududiy va Respublika miqiyosida o‘tkazilishi belgilab olindi.

2022 yil 31 yanvar kuni Yevropa Ittifoqi tomonidan moliyalashtirilgan va YUNESKOning O‘zbekistondagi vakolatxonasi tomonidan amalga oshirilayotgan “O‘zbekistonning qishloq hududlarida ishga joylashtirish ko‘nikmalarini rivojlantirish” loyihasini Boshqaruv qo‘mitasining ikkinchi yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi. Yig‘ilishda Yevropa Ittifoqini O‘zbekistondagi Elchisi Sharlota Adrian xonim, loyihani amalga oshirayotgan YUNESKOning O‘zbekistondagi vakolatxonasi rahbari lavozimini vaqtincha bajaruvchisi janob Aleksanros Makarigakis, loyihani hamkorlari Oliy va o‘rta maxsus ta’lim, Qishloq xo‘jaligi, Suv xo‘jaligi, Bandlik va mehnat munosabatlari vazirliklari, Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi, oliy ta’lim va professional ta’lim muassasalari mas’ul xodimlari ishtirok etishdi. Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vaziring birinchi o‘rinbosari, loyihani Boshqaruv ko‘mitasi Raisi – K.X.Karimov professional ta’lim tizimini ilg‘or xorijiy tajribalar asosida takomillashtirish, boshlang‘ich, o‘rta va o‘rta maxsus professional ta’lim bosqichlarini joriy qilish orqali mehnat bozori uchun malakali va raqobatbardosh kadrlar tayyorlash hamda mazkur jarayonga ish beruvchilarni keng jalb qilish jarayonini qo‘llab-quvvatlashga qaratilganligi haqida ma’ruza qildilar. Loyihani amalga oshirish muddati 2020-2024 yillarga mo‘ljallangan va qiymati 9,6 mln. yevroni tashkil etadi. Loyihaning maqsadi Qishloq xo‘jaligi va irrigatsiya kollejlarini qishloq joylarida malakali boshqaruv va ta’lim berish va zamonaviy texnologiyalar va o‘qitish va o‘qitish usullaridan foydalanish bilan qishloq xo‘jaligini modernizatsiya qilish. Shuningdek, yig‘ilish kun tartibida 2021 yilda loyiha tomonidan amalga oshirilgan ishlar hamda 2022 yilgi ish rejasi va budjetini tasdiqlashda masalalari ko‘rib chiqildi va ishtirokchilar tomonidan taklif va tavsiyalar berildi. Kelgusida 2022 yil ish rejasida belgilangan vazifalarni belgilangan muddatlarda hamkor tashkilotlar bilan ijrosini sifatli ta’minlash yuzasidan kelishib olindi. Manba: edu.uz