7-noyabr kuni Oliy taʻlim, fan va innovatsiyalar vazirligida Professional ta’limni rivojlantirish departamenti boshlig‘i O‘tkir Alijonov hamda Germaniya Federatsiyasining Oʻzbekistondagi Favqulodda va Muhtor elchisi Dr. T.Klinner, Germaniya Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ) Sharqiy Osiyo, Markaziy Osiyo bo‘linmasi boshlig‘i Y.Neophytou boshchiligidagi Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati (GIZ) va “KfW” banki vakillaridan iborat delegatsiya o‘rtasida uchrashuv boʻlib oʻtdi. Unda Germaniya xalqaro hamkorlik jamiyati bilan hamkorlikda amalga oshirilayotgan loyihalar doirasida bajarilayotgan ishlarning tahlili va “KfW” banki bilan hamkorlikda amalga oshirilishi rejalashtirilgan loyihaning texnik-iqtisodiy asosnomasini ishlab chiqishni jadallashtirish hamda 2024-yilda imzolanishi rejalashtirilayotgan Germaniya-O‘zbekiston Hukumatlararo bitimda professonal ta’limni rivojlantirish bo‘yicha yangi takliflarni shakllantirish masalalari muhokama qilindi. Shuningdek, tomonilar Germaniya tajribasidan kelib chiqib, professional ta’lim tizimiga ish beruvchilarni keng jalb qilish, dual ta’lim shaklida o‘rta bo‘g‘in kadrlarini tayyorlashni yo‘lga qo‘yish hamda professional ta’lim dasturlarini amaliyotga yo‘naltirish ulushini oshirish borasida tajriba almashish va hamkorlikni kengaytirish bo‘yicha takliflarni ko‘rib chiqdilar.

Joriy yilning 12 may kuni “O‘zeltexsanoat” uyushmasi hamda Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi tashabbusi bilan professional ta’lim tizimi о‘quvchilarining ishlab chiqarish amaliyotlarini korxonalarda tashkil etish, dual ta’lim shaklini yо‘lga qо‘yish va ta’lim dasturlarini takomillashtirish maqsadida Ohangaron shahar “PREMIER industrial park” korxonasida ekskursiya tashkil qilindi. Ushbu ekskursiyada Ohangaron shahar-kasb hunar maktabi о‘quvchilari, ishlab chiqarish ta’limi ustalari, Pedagogik innovatsiyalar instituti va “О‘zeltexsanoat” uyushmasi xodimlari ishtirok etishdi. Korxona mas’ul xodimlari tomonidan professional ta’lim muassasalaridan tashrif buyurgan ishlab chiqarish ta’lim ustalari va о‘quvchilariga Sovutgich yig‘ish sehining faoliyati va ish jarayoni kо‘rsatib о‘tildi hamda о‘quvchilarni qiziqtirgan savollar va masalalar yuzasdan muhokamalar olib borildi. Tashrif davomida Pedagogik innovatsiyalar instituti mutaxassislari ish beruvchilarga Professional ta’lim tizimida olib borilayotgan islohotlar, dual ta’lim shaklini joriy qilish masalalari yuzasidan ma’lumotlar berildi. Shu bilan birga dual ta’limni tashkil etish orqali arzon ishchi kuchi hisobiga korxonaning iqtisodiy daromadlari kо‘rsatgichi yuqori darajada о‘sishini alohida ta’kidlab о‘tildi va ish beruchilarning qiziqishlari bilan tanishib chiqildi. Korxonaning kadrlarga bо‘lgan talablari va zarur kasb va mutaxassisliklarga bо‘lgan ehtiyojlari о‘rganildi. Bundan tashqari, professional ta’lim muassasalari ishlab chiqarish ta’lim ustalarini amaliy kо‘nikmalarini shakllantirish maqsadida korxonada malaka oshirish, professional ta’lim dasturlarni ishlab chiqishda ish beruvchilarning ishtiroki, ishlab chiqarish amaliyotlarini tashkillashtirish hamda qabul parametrlarini korxonaning kadrga bо‘lgan ehtiyoji, talab va takliflari asosida shakllantirish masalalari bо‘yicha fikr-mulohazalar olib borildi. Korxona bugungi kunda malakali ishchi kuchiga ehtiyoji baland. Masalan, hozirgi kunda birgina sovutgich yig‘ish sexida kunduzgi smenada 200 dan ortiq oliy va о‘rta ma’lumotga ega xodimlar faoliyat olib bormoqda. Korxona ma’muriyatining ta’kidlashicha, tungi smenada mehnat muhitini yaratish orqali ishlab chiqarish hajmini oshiirish maqsadida kadrlarga bо‘lgan ehtiyoj ortib bormoqda. Shu bois, ayni vaqtda korxona uchun robotatexnik, elektronika muhandisi, dasturlovchi, veb-dizayner (CorelDRAW), yig‘uvchi va kimyo-texnolog kasbi mutaxassislari uchun ish о‘rinlari mavjudligi aytib о‘tildi. Tashrif sо‘ngida, ish beruvchilarning qiziqishlaridan kelib chiqib, korxonada dual ta’limni tashkil etish va professional ta’lim dasturlarini ishlab chiqishda ta’lim xodimlari bilan birga hamkorlikda ishlash masalalari kelishib olindi. “PREMIER industrial park” — bu yuqori texnologiyalar sohasida innovatsiyalarni yaratadigan va ularni maishiy va elektrotexnika ishlab chiqarishda faol tatbiq etadigan jadal va barqaror rivojlanayotgan kompaniya. Kompaniya nafaqat maishiy texnika ishlab chiqaradi balki, tarmoqlarini kengaytirishga, soha standartlarini qayta yaratishga tayyor malakali kadrlarning ulkan guruhi sifatida birgalikda rivojlanishga intiladi Kompaniyaning О‘zbekiston bо‘ylab 2 mingdan ortiq dо‘konlari mavjud va 18 ta dilerlik tarmoqlari mavjud. Sо‘ngi bir yilda 100 mingdan ortiq mahsulot sotilib eksport qilingan. Birgina sovutgich ishlab chiqarish sexida bir oyda 10 mingtagacha sovutgich ishlab chiqariladi. Sо‘ngi yillarda korxona nafaqat tayyor maxsulot va deatllarni yig‘ish balki, import hajmini kamaytirish maqsadida mahsulotlarni bir qismini sexlarda ishlab chiqarishni yо‘lga qо‘ygan. Korxonaning ustuvor vazifaridan biri, kelgusida butunlay importdan voz kechish va mahalliy bozorga arzon mahsulotlarni yetkazib berish.

Mutaxassislarning fikricha, malakali kadrlar yetishmasligi mamlakat iqtisodiyotini rivojlantirishga toʻsqinlik qilmoqda. Oʻzbekiston Osiyo taraqqiyot banki bilan birgalikda “Zamonaviy iqtisodiyot uchun koʻnikmalarni rivojlantirish” loyihasini amalga oshirishga kirishmoqda. Bu haqda Spotʼga Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi xabar berdi. Vazirlar Mahkamasining 2-fevraldagi qarori bilan loyihani amalga oshirish rejasi tasdiqlandi. Uni amalga oshirish bilan Oʻzbekiston tomonidan Mehnat vazirligi va Oliy taʼlim vazirligi shugʻullanadi. Loyiha byudjeti $162 mln ni tashkil etadi, shundan $93 mln OTB mablagʻlari hisobidan ajratiladi. Ushbu tashabbus mehnat bozori va kasb-hunar taʼlimi tizimi oʻrtasidagi aloqani mustahkamlaydi. Bundan tashqari, bu ishsizlar va yoshlarni kasb-hunarga oʻqitish sifatini oshirishga, bandlik va ish beruvchilar qoniqishini oshirishga xizmat qiladi. Mutaxassislarning fikricha, Oʻzbekiston iqtisodiyoti barqaror oʻsib borayotganiga qaramay, malakali kadrlar yetishmasligi uning rivojlanishi va xorijiy sarmoyalarni jalb etishiga toʻsqinlik qilmoqda (buni Jahon banki ham taʼkidlagan). OTB maʼlumotlariga koʻra, firmalarning 35%i oʻsish uchun toʻsiq sifatida malaka yetishmasligini koʻrsatadi. Sanoat korxonalarining 49%i malakali ishchilarni topishda muammolarga duch kelmoqda. Hukumat kasb-hunar taʼlimi va kadrlar tayyorlashni takomillashtirish boʻyicha qator chora-tadbirlarni amalga oshirdi. Ushbu loyiha ularni amalga oshirishni qoʻllab-quvvatlash maqsadida ishlab chiqilgan, deya taʼkidlaydi vazirlik. Loyiha Mehnat vazirligi tizimidagi 14 ta kasb-hunarga oʻqitish markazlari hamda 6 ta kollej va texnikumlarning infratuzilmasini yaxshilashga xizmat qiladi. Ularga zamonaviy oʻquv va oʻquv-ishlab chiqarish uskunalari, taʼmirlash ustaxonalari xarid qilinadi. Bundan tashqari, kasb-hunar taʼlimi tashkilotlari uchun oʻquv dasturlari, talablar va standartlar ishlab chiqiladi. Kasbiy malaka oshirish boʻyicha milliy va tarmoq kengashlarini tashkil etish. Shuningdek, 2021-yil oktyabr oyida tashkil etilgan Mehnat bozorini oʻrganish institutining salohiyatini kuchaytirish rejalashtirilgan. Ushbu qadam mehnat bozori toʻgʻrisidagi maʼlumotlarni toʻplash va tahlil qilishni, shuningdek, ishchi kuchiga boʻlgan talabni prognoz qilishni yaxshilashga yordam beradi. Loyiha aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlarini, xususan, ayollar va imkoniyati cheklangan shaxslarni kasbga oʻqitishni qoʻllab-quvvatlaydi. Bundan tashqari, oʻqituvchilar, instruktorlar va ishlab chiqarish taʼlimi ustalari oʻz malakalarini oshiradilar. Loyiha kamida quyidagilarga yordam berishi kutilmoqda: 10 000 nafar texnikum va kasb-hunar talabalari; 48 ming ish izlovchi, shu jumladan 500 nafar nogironlar; kollejlar va texnikumlarda 600 ixtisoslashtirilgan oʻqituvchi va oʻqituvchilar; Ushbu muassasalarning 100 nafar rahbarlari va xodimlari; Davlat bandlik xizmati tizimida 1200 nafar xodim va 210 nafar rahbar. Manba: spot.uz

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoev rahbarligida 2024 yil 5 fevral kuni “Ta’lim, sog‘liqni saqlash, raqamlashtirish, madaniyat va sport yo‘nalishlari bo‘yicha 2024 yilgi ustuvor vazifalar to‘g‘risida”gi kengay tirilgan tarzda o‘tkazilgan videoselektorda hamda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2023 yil 7 dekabrdagi “Professional ta’limda kredit-modul tizimini joriy etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 648-son qarorida texnikumlarda kredit modul tizimi joriy etilishi belgilab berilgan. Shu maqsadda, joriy yilning 1-4 aprel kunlari “Texnikumlarda kredit-modul tizimi bo‘yicha ta’lim dasturlarini ishlab chiqish” mavzusida 500 dan ortiq OTMlari professor-o‘qituvchilari hamda texnikumlarda faoliyat olib borayotgan pedagoglar uchun “oflayn” shaklda, KHMlari va kolejlarning kasb va mutaxassisliklari bo‘yicha ta’lim dasturlarini takomillashtirish va yangisini ishlab chiqish yuzasidan ish beruvchi korxona va tashkilotlar hamda professional ta’lim muassasalari pedagoglaridan iborat 700 nafardan ortiq Ishchi guruh a’zolari uchun “onlayn” shaklda o‘quv-uslubiy seminar tashkil etilishi rejalashtirilgan. Seminarni o‘tkazishdan maqsad: Umumiy qabul qilingan ta’limning kredit-modul texnologiyasining o‘ziga xos tomonlaridan biri xalqaro umumta’lim standartlariga mos kelishi va ta’lim to‘g‘risidagi hujjatlarni qabul qilish muammolari, jahon tendensiyalarini hisobga olgan universal ta’lim dasturi, akademik erkinlik va o‘quv dasturlari variativligini o‘rganish. Respublika ta’lim muassasalarida o‘qitishning kredit-modul texnologiyasini joriy etish milliy ta’lim tizimini isloh qilishdagi jahon tendensiyalariga asoslanishini seminar a’zolariga yetkazish. Seminarning vazifasi: kredit-modul ta’lim tizimiga o‘tish jarayonining zamonaviy tendensiyalari va mexanizmlarini chuqur o‘rganish, tahlil qilish hamda professional ta’lim tizimi o‘quvchilarining kredit-modul ta’limiga moslashish muammosi hamda uslubiy asoslarini o‘rganish natijasida professional ta’lim tizimida 90 dan ortiq kasb va mutaxassisliklar bo‘yicha kredit-modulli ta’lim dasturlarini ishlab chiqishdan iborat. Yetarli “kredit” to‘plagan bitiruvchilarga o‘zlashtirish ko‘rsatkichlariga ko‘ra “2+2” yoki “2+3” dasturlari asosida oliy ta’lim muassasalarining ikkinchi yoki uchinchi kurslarida to‘plangan kreditlar tan olingan holda ta’limni davom ettirish imkoniyatini yaratiladi.

2023-yil 23-oktabr kuni Professional ta’limni rivojlantirish institutida “Mening innovatsion g‘oyam” kо‘rik-tanlovi bo‘lib o‘tdi. Kо‘rik-tanlov oktabr oyida malaka oshirishga kelgan tinglovchilar orasida tashkil etilgan bо‘lib, Professional ta’lim muassasalarida faoliyat olib borayotgan 9 nafar rahbar-xodimlar ishtirok etdi. Ko‘rik-tanlov g‘oliblari quyidagilar: 1-о‘rin Chilonzor tumani Abu Ali ibn Sino nomidagi jamoat salomatligi texnikumi psixologi Raxmatova Dalira Yusupdjanovna, Toshkent shahri. 2-о‘rin Xonqa tumani 1-son kasb-hunar maktabi ishlab chiqarish ta’limi bo‘yicha direktor о‘rinbosari Yuldoshev Oxunjon Kenjaboy о‘g‘li, Xorazm viloyati. 3-о‘rin Buxoro shahar kasb-hunar maktabi direktori Bozorov Dilshod Turg‘unovich, Buxoro viloyati. Tanlov 3 bosqichda amalga oshirildi. G‘oliblar 1, 2 va 3 darajali diplomlar, estalik sovg‘alari hamda ishtirokchilarga sertifikatlar bilan taqdirlandi.