2023-yil 7-iyul kuni Toshkent shaharidagi “Whyndham Tashkent" mehmonxonasida “Yangi O‘zbekiston: taraqqiyot, innovatsiya va ma’rifat” mavzusidagi xalqaro sheriklik tashabbuslari haftaligi doirasida “Markaziy Osiyo oliy ta’lim xabi sifatida” mavzusida xalqaro konferensiya bo‘lib o‘tdi. Konferensiya Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi tomonidan YUNESKO, Britaniya Kengashi hamda boshqa xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlikda tashkil etildi Konferensiyani O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vaziri Ibrohim Abdurahmonov, YUNESKOning Bangkokdagi mintaqaviy ofisi direktori Libing Vang hamda O‘zbekistondagi Britaniya Kengashi direktori Denis Veddingxam ochib berdilar. Konferensiya ishtirokchilari tomonidan globallashuv sharoitida oliy ta’lim malakalarini tan olishning xalqaro mexanizmlari, O‘zbekistonda oliy ta’lim transformatsiyasi masalalari muhokama qilindi. Muvaffaqiyatli transmilliy ta’lim xablarini shakllantirish bo‘yicha fikr almashish jarayonida Yaqin Sharq va Janubiy-Sharqiy Osiyo mamlakatlari tajribasiga alohida e’tibor qaratildi. Talabalar mobilligi uchun xalqaro oliy ta’lim tarmog‘i, 21-asrda Markaziy Osiyodagi universitetlarning roli va mas’uliyati, global muammolar davrida universitetning rivojlanish strategiyasi: muammolar va ularni bartaraf etish yo‘llari kabi mavzular ham anjuman kun tartibidan o‘rin oldi. Anjuman Markaziy Osiyo davlatlarida oliy ta’limni xalqarolashtirish, ta’lim sifatini yanada yaxshilash, ilmiy tadqiqotlarni kengaytirish, mintaqa davlatlarida oliy ta’lim transformatsiyasi, dual ta’limni yo‘lga qo‘yish, xalqaro reytinglar kabi mavzularga bag‘ishlandi. Konferensiyada umumiy hisobda taxminan 60 nafar xorijiy va mahalliy ishtirokchilar, jumladan 20 dan ortiq davlatdan yetakchi oliy ta’lim muassasalarining rektorlari, oliy ta’lim bo‘yicha taniqli ekspertlar va yirik xalqaro tashkilotlar vakillari qatnashdilar. Ibrohim Abdurahmonov, Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vaziri, akademik: – Globallashuv davri bizdan oliy ta’lim tizimini qurish uchun tubdan yangi yondashuvlarni talab qiladi. Jahon ta’lim makonida aniq o‘rin egallash uchun Markaziy Osiyo mamlakatlarining milliy ta’lim tizimlari dunyoda ro‘y berayotgan o‘zgarishlar va rivojlanish jarayonlariga moslashishi muhim ahamiyat kasb etadi. So‘nggi yillarda ta’lim sifati va oliy ta’limga qamrovini oshirishga alohida e’tibor qaratilmoqda. So‘nggi besh yil ichida 100 dan ortiq yangi universitetlar tashkil etildi. Hozirgi kunda O‘zbekistondagi universitetlarning umumiy soni 2016 yildagi 77 bilan taqqoslaganda 210 ko‘rsatkichga yetdi. O‘zbekistonda oliy ta’limga qabul qilish darajasi 2016 yilga nisbatan to‘rt barobar oshdi va joriy o‘quv yilida 39 foizga yetdi. Bundan to‘rt yil avval O‘zbekistonda atigi 7 ta xorijiy universitetlar faoliyat yuritgan bo‘lsa, hozirgi kunda 30 taga yetdi. YUNESKOning Bangkokdagi mintaqaviy ofisi direktori Libing Vang: Denise Waddingham O‘zbekistondagi Britaniya Kengashi direktori: – Britaniya kengashi O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi bilan yangi yo‘nalishlarda hamkorlikni yo‘lga qo‘ygan, xususan universitetlarni boshqarish, ta’lim sifatini ta’minlash va inklyuziya. Shuningdek, O‘zbekistonda transmilliy ta’limni qo‘llab-quvvatlashga katta e’tibor qaratilayotgani quvonarlidir. Britaniya Kengashi «Change Academy» loyihasi doirasida vazirlik va Buyuk Britaniyaning «Advance HE» tashkiloti bilan bir necha yildan beri ta’lim sifatiga qaratilgan hamkorlikni amalga oshirib kelmoqda. Bundan tashqari O‘zbekiston oliy ta’lim muassasalarida faoliyat yurituvchi ayol tadqiqotchilari uchun ilk bor «Women in STEM» loyihasi yo‘lga qo‘yildi. Janseit Tuimebaev, Al-Farobiy nomidagi Qozoq milliy universiteti rektori: – Qozog‘iston universitetlarni xalqarolashtirish strategiyasini amalga oshirmoqda, bunda global ta’lim makoniga integratsiya mahalliy oliy ta’lim tizimining raqobatbardoshligini oshiradi va malakali mutaxassislar tayyorlash sifatini oshiradi. Bizda xalqaro universitetlar va xorijiy universitetlarning filiallari mavjud. Qozog‘iston Milliy agrar universiteti negizida Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muhandislari institutining filiali ochilmoqda. Qozog‘iston Fan va oliy ta’lim vazirligi hamda universitetlari Markaziy Osiyoning yagona oliy ta’lim makonini shakllantirish doirasida salmoqli ishlarni amalga oshirmoqda. Markaziy Osiyo doirasida professor-o‘qituvchilar va xodimlarning amaliyot o‘tashi, qo‘shma ilmiy loyihalarni tashkil etishi rejalashtirilgan. Akademik va madaniy tajriba almashish, maqsadida Universitetlar ittifoqi va Markaziy Osiyo davlatlari talabalari ittifoqini tuzish vazifasi qo‘yilgan. Markaziy Osiyo oliy ta’lim xabiga aylanishi shart va lozim. Markaziy Osiyo universitetlari murakkab geosiyosiy vaziyatga qaramay, milliy manfaatlar va o‘ziga xos xususiyatlarni hisobga olgan holda, birdamlik va hamjihatlikni saqlashi zarur, biz xalqlarimiz manfaati va farovonligi yo‘lida olg‘a intilish uchun birga bo‘lishimiz va birgalikda harakat qilishimiz kerak.

2023-yil 23-mart kuni Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Pedagogik innovatsiyalar institutida tayanch doktorantlar va ilmiy tadqiqotchilar bilan “Yangi O‘zbekistonda yangilanayotgan konstitutsiya” mavzusida davra suhbati bo‘lib o‘tdi Davra suhbatida O‘zbekiston Respublikasi Jamoat xavfsizligi universiteti “Xizmat faoliyatini tarbiyaviy-psixologik taʼminlash” kafedrasi dotsentlari psixologiya fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD), dotsent Malohat Saipova va kafedra dotsenti psixologiya fanlari doktori (DSc) Dilshod Arzikulovlar bilan hamkorlikda O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga kiritilgan o‘zgarish va qo‘shimchalar hamda 2023-yil 30-aprelda umumxalq muhokamasiga qo‘yilayotgan Konstitutsion Qonun loyihasining mazmun mohiyatini ochib berish maqsadida tashkil etildi.

Shavkat Mirziyoyev 4-oktabr kuni professional taʼlim sifatini oshirish hamda aholini kasb-hunarga oʻqitish boʻyicha yangi tashabbuslar taqdimoti bilan tanishdi. Bu haqda Prezident matbuot xizmati xabar berdi. Iqtisodiyotni rivojlantirishda professional taʼlim alohida oʻrin tutishi qay etildi. Xususan, taraqqiy etgan davlatlarda oʻquvchilarning 75 foizigacha kasbiy taʼlim bilan qamrab olingan. Mamlakatda ham bu soha mehnat bozori talablari asosida rivojlantirib kelinmoqda. Oʻrta boʻgʻin mutaxassislari, asosan, ikki yoʻnalishda – Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi tizimidagi kasb-hunar maktablari va texnikumlar hamda Kambagʻallikni qisqartirish va bandlik vazirligiga qarashli monomarkazlarda tayyorlanmoqda. Bugungi kunda 689 ta professional taʼlim muassasasida 714 ta kasb va mutaxassislik hamda 20 ta “Ishga marhamat” monomarkazida aholiga 54 ta kasb va 6 ta xorijiy til oʻrgatilmoqda. Oʻquvchilarga bir vaqtda ham oʻqish, ham ishlab daromad topish imkonini beradigan “dual taʼlim” shakli joriy etildi. Bu tizim samarasida 2 ming korxona bilan birgalikda 6 ming yigit-qiz oʻqitilmoqda. Shuningdek, yoshlarga 9-sinfdan keyin kasb-hunar maktabi, 11-sinfdan esa kollej va texnikumda turli mutaxassisliklar oʻrgatilmoqda. Shu bilan birga, sohada muayyan boʻshliqlar ham borligi aytildi. Ayrim taʼlim dasturlari hayot talabi bilan bogʻlanmagan. Professional taʼlim maktab oʻquvchilarini oʻziga jalb qila olmayapti. Oqibatda mavjud quvvatlar toʻla ishlatilmayapti. Monomarkazlar oʻrta boʻgʻin kadrlariga boʻlgan ehtiyojni toʻliq qondira olmayapti. Bitiruvchilarga malaka razryadi berish joriy etilmagani sababli ular qoʻshimcha imtihon topshiryapti. Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi bilan professional taʼlim oʻrtasida hamkorlik yoʻq. Chet tillarini oʻrgatish va tasdiqlovchi hujjat berish boʻyicha ishlar yetarli emas. Ushbu kamchiliklarni bartaraf etib, kasbga oʻqitish sifatini oshirish maqsadida tegishli vazirliklar tomonidan yangi takliflar ishlab chiqilgan. Taqdimotda mutasaddilar shu borada atroflicha axborot berdi. Mazkur takliflarda xorijiy taʼlim dasturlarini joriy etish, bitiruvchilar malakasining ichki va tashqi bozorda tan olinishini taʼminlash, oʻquvchilarni kollej va texnikumlarga kengroq jalb etish, monomarkazlarda kasbga oʻqitish sifatini yaxshilash chora-tadbirlari nazarda tutilgan. Davlat rahbari ushbu takliflarni takomillashtirish boʻyicha qoʻshimcha topshiriqlar berdi. Aholi bandligi eng muhim masala ekani, yoshlarga kasb-hunarlarni tumanlar ixtisoslashuvidan hamda korxonalar ehtiyojidan kelib chiqib, aniq yoʻnalishlar boʻyicha oʻrgatish kerakligi taʼkidlandi. Kasblar va professional taʼlim klassifikatorlarini bosqichma-bosqich yangilab, xalqaro standartlarga muvofiqlashtirish, professional taʼlim muassasalarini maktab va oliy oʻquv yurtlari bilan uzviy bogʻlash muhimligi aytildi. Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi barcha kasb-hunar taʼlimi muassasalarini yaxlit tizim sifatida muvofiqlashtirishi belgilandi. Kelgusi oʻquv yilidan har bir viloyatda dunyo tan olgan dastur asosida kasb-hunarga oʻqitish yoʻlga qoʻyiladi. Ularning bitiruvchilari xalqaro malaka va xorijiy til sertifikatiga ega boʻladi. Shuningdek, ilgʻor kasbiy taʼlim va kasbga oʻqitish sifatini taʼminlash mezonlari tatbiq etiladi. Monomarkazlarda kasblar ish beruvchilarning buyurtmasi asosida oʻqitiladi, bu bitiruvchilarning ishga joylashishida muhim omil boʻladi. Mutasaddilarga professional taʼlim tizimini rivojlantirishning yilma-yil dasturini ishlab chiqish vazifasi qoʻyildi.

Xabaringiz bor, 10 - 15-iyul kunlari Buxoro shahridagi “Humo” sport majumuasida quruq qurilish va suvoqchilik bo‘yicha “WORLDSKILLS UZBEKISTAN-2023” ishchi kasblar IV milliy chempionati o‘tkazildi. Mazkur chempionatda respublika bo‘yicha jami 13 ta professional ta’lim muassasasidan ishtirokchilar o‘z mahoratlarini ko‘rsatib, o‘zaro bellashdilar. Ular tomonidan bajarilgan amaliy ishlar 15 nafar ekspert tomonidan baholandi. Musobaqa natijalariga ko‘ra “WORLDSKILLS UZBEKISTAN-2023” g‘oliblari aniqlandi: 1-o‘rin “Knauf gips Buxoro” MChJ o‘quv markazi o‘quvchisi Adizov Akobir Azamatovich; 2-o‘rin Olmaliq arxitektura qurilish texnikumi o‘quvchisi Abdullayev Mo‘mimbek Xayrulla o‘g‘li; 3-o‘rin Buxoro arxitektura qurilish texnikumi o‘quvchisi Fayzullayev Azizbek Ubaydullo o‘g‘liga nasib etdi G‘oliblar esdalik sovg‘alari hamda quyidagicha pul mokofotlari bilan taqdirlandi: 1-o‘rin: 6 million so‘m; 2-o‘rin: 4 million so‘m; 3-o‘rin: 3 million so‘m. Eslatib o‘tamiz, musobaqaning mutlaq g‘olibi joriy yilning oktyabr, noyabr oylarida Abu-Dabi shahrida o‘tkaziladigan xalqaro “WORLDSKILLS Abu-Dhabi-2023” musobaqasiga ishtirok etish huquqiga ega bo‘ldi. Ma’lumot o‘rnida, ushbu ichki milliy chempionat 2019-yildan buyon o‘tkazib kelinmoqda. Bu yilgi tadbir ilk marotoba Buxoro shahrida Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar hamda Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vazirliklari, “Worldskills Uzbekistan” asossiatsiyasi va “KNAUF” Axborot-konsultatsiya markazi tomonidan tashkil etildi.

Professional ta’limni rivojlantirish instituti direktori, Kasaba uyushmasi, Xotin-qizlar qo‘mitasi va Kasaba uyushmasining yoshlar bilan ishlash bo‘limi boshchiligida ilmga chanqoq, intiluvchan va bilimdon xodimlarimiz o‘rtasida 1-oktabr "Ustoz va murabbiylar" kuni munosabati bilan 2023-yilning 27-sentabr kuni “Zakovat” intellektual o‘yini bo‘lib o‘tdi. Unda “Intellekt”, “IDEAL”, “Ilm ziyokorlari”, “PROGRAMMER” va “ABC group” jamoalari ishtirok etdishdi. O‘yin juda qizg‘in va ko‘tarinki ruhda o‘tdi. O‘yin yakunida 8 ball bilan “Intellekt” jamoasi I-o‘rin, 5 ball bilan “IDEAL” jamoasi II-o‘rin, 4 ball bilan “Ilm ziyokorlari” jamoasi III-o‘rinni egallashdi. G‘oliblar Kasaba uyushmasi tomonidan tashkil etilgan sertifikat va sovg‘alar bilan taqdirlandilar.